Пензиите во земјите од Западна Европа се значително повисоки од оние што ги добиваат пензионерите низ Балканот, додека во сите нив доминираат пензиите во скандинавските земји, САД или Австралија. Во нив пензионерите добиваат повеќе од 1.300 долари месечно, но сепак треба навреме да проверите како да ја добиете таа пензија, без разлика каде сте.

Правилата за пензионирање се специфични за социјалната политика, но старосната граница и стажот се некои од главните барања. Кога станува збор за старосната пензија, која е најзастапена, во повеќето европски земји горната граница за пензионирање е 65 и постојано се зголемува.

Затоа, многумина се одлучуваат за приватни пензиски фондови, каде што доброволно плаќаат пари или ги комбинираат со државните пензии.

Како функционираат европските пензиски системи?

Начинот на примање паричен надоместок кога работниот век е завршен, варира низ целиот свет. Конкретно во Европа, тоа често се заснова на националните пензиски системи и законодавство.

Шведска,  има систем за пензионирање заснован на три столба. Првиот столб е државниот пензиски систем кој обезбедува основни пензии. Вториот столб е задолжителен приватен пензиски фонд во кој работниците уплаќаат средства, а третиот столб е доброволен пензиски фонд кој овозможува дополнителни заштеди.

Франција има комплексен систем за пензионирање кој вклучува јавен пензиски систем и дополнителни пензиски планови. Државниот систем обезбедува основни пензии, додека комплементарните планови, како што е „Агирц-Арко“, обезбедуваат дополнителни пензии.

Во холандскиот пензиски систем пак, системот е ист како и во претходните две земји, вклучувајќи го државниот пензиски систем, задолжителните пензиски фондови и доброволните пензиски планови. Средствата во Холандија главно се финансираат од придонеси од вработените и работодавачите.

Во Велика Британија постои државен пензиски систем кој обезбедува основни пензии. Постојат и приватни пензиски фондови, познати како „само-инвестирани лични пензии“ (SIPPs), кои им овозможуваат на поединците да штедат за пензионирање.

Швајцарија има систем на пензиско осигурување кој го комбинира државниот систем со приватните пензиски фондови. Граѓаните на Швајцарија се обврзани да штедат за пензија преку приватни фондови, со државна поддршка.

Данскиот пензиски систем исто така го комбинира државниот пензиски систем со задолжителните приватни пензиски фондови. Фондовите често се организираат како професионално управувани колективни фондови.

Пензиите во Европа

Девизната пензија е една од главните причини поради кои луѓето од оваа област заминуваат на работа во странство. Просечниот месечен надоместок на пензионер во Норвешка е околу 1.800 евра, а пензијата во Австрија, на пример, за самохраните пензионери е околу 1.110,26 евра, а пензионерите кои живеат со брачен другар или регистриран партнер во исто домаќинство околу 1.751,56 евра.

Просечната нето пензија во Германија е околу 1.384 евра, а таа се разликува кај мажите и жените. Просечната старосна пензија кај мажите е околу 1.543 евра нето, жените треба да се задоволат само со 1.173 евра.

Пензијата во Франција е многу пониска отколку во горенаведените земји бидејќи француските пензионери добиваат околу 833 евра.

Пензиите во САД

Во САД се исплаќа форма на социјална пензија, таканаречена федерална пензија, што подразбира граѓаните по навршување на 65 години да добиваат околу 1.000 долари месечно.

Во 2023 година, примателите на социјално осигурување доживеаја значително зголемување од 8,7 отсто во прилагодувањето на трошоците за живот (COLA), најголем пораст од 1981 година. Според Администрацијата за социјално осигурување, во 2024 година, придобивките од социјалното осигурување и приходот од дополнително осигурување во САД за повеќе од 71 милион корисници ќе пораснат за само 3,2 проценти.

Американците штедат и во приватни фондови за да имаат пари во пензија, меѓутоа, студиите покажуваат дека многу од нив тие пари ги повлекуваат многу порано, што предизвикува зголемување на стапката на сиромаштија во земјата, особено кај постарата популација.

Пензиите во Австралија

Иако просечната пензија е околу 1.300 долари, Австралија се соочува со сличен проблем, судејќи по една од најновите објави на Инстаграм на „The Australian“.

Имено, според нивната последна анализа, мнозинството Австралијци не би имале доволно пари доколку престанат да работат денес.

Луѓето на возраст од 65 години, само две години пред старосната граница за пензионирање овде, имаат потреба од „супер салдо“ од 535.000 долари, но новите бројки покажуваат дека просечната вредност за оваа возрасна група е 215.000 долари за мажи и 191.000 долари за жени.⁠

- Една од најпогрешните работи во врска со „супер балансот“ е тоа што ви дава пари на крајот. Додека не седнете и не го проучите сето тоа, не ја знаете вистинската ситуација. Добро погледнете каков приход ќе ви донесе и што ви треба, изјави директорот на „МБА финансиски стратези“ Дарен Џејмс.

Бидејќи во Австралија живеат голем број Срби, од оваа година важи Договорот за социјално осигурување меѓу Србија и Австралија. Тоа им овозможува на нашите луѓе полесно да ги остварат своите права од социјално осигурување и да ги користат овие права дури и по враќањето на територијата на Србија.

Пензиите во Кина

Кина има над 60 милиони жители кои припаѓаат на категоријата постара популација, што е околу 19,8% од вкупното население на земјата, пишува CRI.

Според официјалните податоци, просечната месечна исплата за пензионерите на претпријатијата, владините агенции и јавните институции во Кина ќе биде зголемена за 3,8 отсто од нивото од 2022 година.

Пензиите во Јапонија

Поради недостигот на работна сила и стареењето на населението соочено со „Земјата на изгрејсонцето“, старосната граница за пензионирање може да се помести од 65 на 70 години.

Јапонската влада законски им дозволи на компаниите да ја укинат старосната граница за пензионирање доколку сакаат, па затоа некои компании ангажираа работници на возраст над 80 години.

Која земја го држи рекордот по број на кружни текови? За статистиката се погрижи сајтот DiscoverCars.com кој ги броеше на мапата преку сајтот OpenStreetMap. Земјите ширум светот се рангирани не само според вкупниот број, туку и според кружните текови на милион жители. Земјите со површина помала од 10.000 квадратни километри беа исклучени од студијата.

Студијата ја потврдува супериорноста на Франција од други слични анализи. Таму на целата територија се избројани 42.986 кружни текови. Тоа значи 666,8 кружни текови на милион жители, што повторно е највисок показател.

Првата тројка ја заокружуваат Велика Британија (25.976) и Италија (18.172). Четвртото место е резервирано за Шпанија со вкупно 15.053 кружни текови. Првата неевропска земја на листата е Бразил, на петтото место. Огромната јужноамериканска земја има 11.854 кружни текови или 54,8 кружни текови на милион жители.

За споредба, во Бугарија има само 260 кружни текови, што е на дното на земјите од ЕУ. Словачка е со два помалку, како и Летонија со 168.

На Балканот се следните бројки: Црна Гора - 62, Македонија - 95, Србија - 225 и Албанија - 238. Во Романија има 1595, во Турција - 3899, во Грција - 531, а во Хрватска има 662.

По Франција, Португалија е земја со најмногу кружни текови на милион жители во просек. Има 4.851 кружен тек, што значи дека ги има 473,4 на милион жители, односно Португалија е пред Норвешка (427,1), Исланд (421) и Ирска (385).

На ова рангирање Бугарија е на претпоследното место меѓу сите европски земји со просек од 38,9 на милион жители, додека соседна Србија има 31,5.

Цените на храната паднаа на најниско ниво за повеќе од две и пол години во октомври, како одраз на пониските цени на шеќерот, житарките, растителните масла и месото, објави агенцијата за храна и земјоделство на ОН, ФАО.

Индексот на цените на кошничката основни прехранбени производи на ФАО се намали во октомври за 0,5 отсто во однос на септември и во просек изнесуваше 210,6 поени, што е негова најниска вредност од март 2021 година. Во однос на ланскиот октомври, цените се пониски за 10,9 отсто.

Најмногу поевтини шеќерот

Најмногу паднаа цените на шеќерот, за 2,2 отсто во однос на септември, благодарение на силното производство во Бразил и покрај обилните врнежи и слабеењето на бразилскиот реал во однос на доларот. Забележително се намалуваат и цените на житата, за еден процент во однос на септември.

„Меѓународните цени на пченицата паднаа за 1,9 отсто во октомври, како одраз на генерално повисока од очекуваната понуда во САД и силната конкуренција меѓу извозниците“, соопшти ФАО.

Растителните масла и месото поевтинија за 0,7 отсто, притиснати од пониските цени на палминото масло и свинското месо. Сончогледовото масло благо поскапе, врз основа на стабилната побарувачка. Незначително пораснаа и цените на месото од живина поради појавата на птичји грип кај група важни производители.

Само млекото и млечните производи поскапеа, за 2,2 отсто во споредба со септември, поттикнати од зголемената побарувачка за млеко, особено во североисточна Азија, посочи ФАО.

Пад во трговијата со жито

Во посебен извештај за понудата и побарувачката на пазарите на житни култури, ФАО ја потврди прогнозата според која производството годинава треба да достигне 2.819 милијарди тони, што би претставувало зголемување од 0,9 отсто во однос на 2022 година.

Тие ја потврдија проценката за производство од 785 милиони тони пченица годинава, што би претставувало намалување од 2,2 отсто во однос на 2022 година.

Прогнозата за жетвата на пченицата во ЕУ и Казахстан е благо намалена поради подолг период на неповолни временски услови, додека жетвата во Ирак и во САД треба да биде подобра од очекуваното, велат тие.

Во прогнозата за наредната година го забележуваат почетокот на сеидбата на зимската пченица на целата северна хемисфера, со проценка за само ограничен пораст на засеаните површини поради пониските цени годинава.

Обемот на трговија со жито во светот се заканува да се намали

Површината под пченица треба да се намали и во Украина, забележува ФАО, нагласувајќи го континуираното влијание на војната, што се манифестира во ограничен пристап до полињата и ниски цени на производителите и „не многу идеални временски услови“.

Тие потврдија дека потрошувачката на жито во сезоната 2023/2024 ќе биде требаше да се зголеми за околу еден процент, на 2,8 милијарди тони.

Тие благо ја намалија прогнозата за залихите на крајот на сезоната во јули следната година, на 881 милион тони, што би значело дека таа би била за 2,6 отсто повисока од нејзиниот почеток.

Обемот на светската трговија со жито треба во сезоната 2023/2024 година. намалување за 1,6 отсто, на околу 469 милиони тони, бидејќи намалениот индонезиски и африкански увоз би требало да надвладее над зголемените набавки во ЕУ и група земји од Далечниот Исток и Латинска Америка.

Фото: freepik.com

Проверете ги сметките. Парите од “Мој ДДВ” веќе легнаа на сметките на голем број граѓани во Македонија.

Се работи за исплата на повратот од данок преку проектот Мој ДДВ за второто тромесечие, односно за месеците јули, август и септември.

Првата жена на УЈП, Сања Лукаревска вчера посочи дека повратот на ДДВ може да биде и повисок од моменталните 2.100 денари, односно можно е тој постепено да се зголемува.