Во четврток ќе се одржи првата седница на Економско-социјалниот совет (ЕСС) по формирањето на новата Влада. Министерот за економија и труд Бесар Дурмиши денеска изјави дека со работодавачите и синдикатите ќе се продискутираат сите нивни барања, идеи, критики и предлози, како и барањето за покачувањето на минималната плата.

Заедно и транспарентно ќе носиме одлуки. Ќе ги видиме и можностите на Владата, но ќе ги слушнеме и работодавачите и синдикатите и ќе донесеме заедничка одлука, рече Дурмиши во одговор на прашање на денешната прес-конференција во Владата.

Во однос на барањето на синдикатите за зголемување на минималната плата на 450 евра во првите 100 дена од Владата, Дурмиши истакна дека според законот покачувањето на минималната плата треба да се случи во март идната година.

Според законот во март идната година е предвидено да се покачи минималната плата. Таа методологија е усогласена со синдикатите и работодавачите од претходната Влада. Ако не се задоволни од тоа што сами го договориле и потпишале може на првата седница на ЕСС во четврток да кажат дека треба да се менува методологијата и да ги согледаме можностите кои ги имаме, рече Дурмиши.

Ако треба порано да се зголеми минималната плата, како што рече, ќе треба да се менува Законот за покачување на минималната плата и методолгијата.

Во методологијата има две причини за раст на минималната плата. Првата е 50 проценти од растот на животниот стандард на граѓаните од претходната година и втората 50 проценти од просечната исплатена нето плата од претходната година. Значи ќе треба да се смени оваа методологија, па потоа да можеме да ја покачиме минималната плата пред март идната година, прецизира Дурмиши.

Од Сојузот на синдикати на Македонија и од Организацијата на работодавачи на 1 октомври кога се одбележуваа 100 дена од работата на Владата изразија очекување дека наскоро ќе биде свикана седница на ЕСС. Тогаш од ССМ не сакаа да ги коментираат првите 100 дена од работењето на новата Влада изразивајќи надеж дека ќе биде свикана седница на ЕСС на која ќе им биде кажано што е сработено, а од Организацијата на работодавачи на Македонија посочија дека имале високи очекувања, но дека досега ништо не е направено.

Успехот во бизнисот не доаѓа преку ноќ и не се постигнува без посветеност и стратегија. Без разлика дали сте нов претприемач или веќе искусен во бизнисот, постојат одредени правила кои можат да го водат вашиот пат кон успехот.

Еве неколку важни принципи кои ќе ви помогнат во секој бизнис:

1. Јасна визија и цели

Вашиот бизнис мора да има јасна визија и дефинирани цели. Знајте каде сакате да стигнете и што сакате да постигнете на долг рок. Визионерскиот пристап ќе ви помогне да ги насочите вашите ресурси и енергија кон вистинските приоритети.

2. Фокус на клиентите

Клиентите се срцето на секој бизнис. Разбирајте ги нивните потреби, барања и очекувања. Постојано работете на подобрување на искуството на клиентите, затоа што лојалните и задоволни клиенти се клуч за долгорочен успех.

3. Квалитетни производи или услуги

Без разлика колку е добар вашиот маркетинг, ако производот или услугата не е квалитетен, нема да опстанете долго на пазарот. Осигурајте дека она што го нудите е на високо ниво и континуирано го подобрувате со текот на времето.

4. Постојана иновација

Светот постојано се менува, па така и потребите на пазарот. Успешните бизниси се оние што постојано иновираат и се адаптираат на новите трендови. Бидете отворени за нови идеи, нови технологии и подобрување на процесите.

5. Ефективна комуникација

Добрата комуникација е основа за секој успешен бизнис. Без разлика дали станува збор за комуникација со вработените, клиентите или партнерите, осигурајте дека таа е јасна, транспарентна и навремена.

6. Финансиска дисциплина

Бидете внимателни со вашите финансии. Развивајте буџет и држете се до него. Правете редовни анализи на вашата финансиска состојба за да може да ги предвидите и минимизирате ризиците.

7. Изградување на силен тим

Ниеден претприемач не може да постигне голем успех сам. Силниот тим е основа за успешен бизнис. Вработете луѓе со потребните вештини и мотивирајте ги да работат заедно на остварување на вашата визија.

8. Издржливост и посветеност

Бизнисот не секогаш ќе биде лесен и нема секогаш да оди според планот. Мора да бидете издржливи и посветени, да ги надминувате предизвиците и да учите од неуспесите.

9. Мрежно поврзување и градење партнерства

Изградете мрежа на контакти во вашата индустрија и развивајте силни партнерства. Овие односи можат да ви отворат нови можности, да ви помогнат при решавање на проблеми и да го прошируваат вашиот бизнис.

10. Континуирано учење

Светот на бизнисот постојано се менува, и за да бидете успешни, треба постојано да учите и да се развивате. Посетувајте семинари, читајте книги, учете од успешни бизнисмени и следете ги најновите трендови во индустријата.

Успехот во бизнисот бара комбинација од стратегија, иновација и упорност. Применувајќи ги овие правила и постојано адаптирајќи се на промените, ќе можете да го поставите вашиот бизнис на патот кон успехот.

Цените на недвижнините во Македонија продолжуваат да растат, иако темпото на поскапување е забавено во третиот квартал од 2024 година. Според последните податоци од Народната банка, цените на квадратен метар во овој период се зголемиле за осум проценти, што претставува благо намалување на динамиката во споредба со вториот квартал, кога растот изнесуваше 11 проценти.

Овој тренд на пораст на цените започна уште во четвртиот квартал на 2021 година, со значителни скокови во 2022 година, кога становите, особено во централните градски населби на Скопје и други поголеми градови како Битола, Велес, Прилеп, Охрид, Штип и Струмица, поскапеа најмногу.

Иако побарувачката на станови во овие урбани центри не стивнува, податоците покажуваат дека на пазарот на недвижности има голем број непродадени станови. Сепак, издавањето на одобренија за градба продолжува да расте, што индицира дека нови станбени проекти се во тек или се на пат да започнат. Овој парадокс – раст на цените на станови и покрај зголемена понуда – не е во согласност со традиционалното економско правило за балансирање на понудата и побарувачката.

Податоците на Државниот завод за статистика покажуваат дека во периодот од 2020 до 2023 година се издадени одобренија за изградба на 33.023 станови. Од нив, 16.341 се лоцирани во Скопје. Во истиот период се завршени вкупно 16.337 станови, од кои 6.773 во Скопје.

Иако Агенцијата за Катастар на недвижнини води Регистар на цени на недвижнини, последните достапни податоци за трансакции со недвижнини се од 2020 година. Останува да се види како ќе се развива пазарот на недвижнини во наредните години, со можност цените да се стабилизираат на тековното ниво до крајот на 2025 година, според експертите од градежниот сектор.

Oд 2013-2021 година од државата просечно годишно мигрираат по околу 2.500 високообразовани кадри, за кои државата просечно годишно инвестирала по околу 5 милијарди денари или вкупно за овој период се потрошени 44,7 милијарди денари. Одливот на високообразованите кадри ја чини државата 0,8 проценти од годишниот БДП. Ова е само дел од Конечниот извештај за извршена ревизија на успешност на тема „Ефективност на мерките за спречување на одливот на високообразовни и стручни кадри“ подготвен од Државниот завод за ревизија. За овој извештај денеска ќе се расправа собраниската Комисија за економски прашања, труд и енергетска политика.

ДЗР во извештајот заклучува дека со спроведената ревизија и применета ревизорска методологија, прибраните ревизорски докази, стекнале уверување дека активностите на Владата како носител на политиките за управување со миграцијата не се ефективни за намалување на одливот на високообразовниот кадар од државата.

Вкупниот ефект на опортунитетниот трошок во однос на изгубен БДП кој не е генериран заради годишната емиграција на вкупното население од државата се проценува на 5,15 проценти од БДП на годишно ниво. Доколку на ова се додаде реално изгубената инвестиција во образование во овие кадри која во просек изнесува 3,19 проценти годишно од БДП, вкупниот негативен економски ефект рефлектира вкупна загуба од 8,34 проценти од БДП на годишно ниво, се вели во извештајот.

Од Ревизија потенцираат дека по истекувањето на периодот на важност на националната Стратегија за вмрежување и соработка со високообразовани и стручни кадри 2013-2020 година не е усвоен нов стратешки документ кој го опфаќа проблемот поврзан со одлив на мозоци односно сеопфатна стратегија за економската миграција, со мерки и активности поврзани со намалувањето на одливот на високообразован кадар, со што би се намалиле и негативни ефекти во областа на економскиот развој на земјата и научноистражувачката дејност.

Мерките од Стратегијата не се целосно имплементирани. Не е воспоставен функционален систем за следење и управување со интелектуалната емиграција и сеопфатна база на податоци за емиграцијата од државата. Недостигаат анализи за реално креирање на уписната политика, насочена кон усогласување на понудата и побарувачката, а воспоставениот начин на студирање на втор и трет циклус на студии во странство не обезбедува ефикасна искористеност на исплатените средства и придобивки за државата. Мониторинг на имплементацијата на мерките и активностите од Стратегијата не е воспоставен, ниту е извршена оцена на ефектите од имплементацијата на мерките, посочуваат од Државен завод за ревизија.

Од ДЗР препорачуваат јавните универзитети и факултети да ја разгледаат можноста за подобрување на функционалноста на Центрите за кариера преку издвојување на финансиски средства за спроведување на предвидените активности, со цел поврзување на приватниот сектор и студентите.

Во координација со надлежните органи и високообразованите установи да преземе активности за продолжување на отпочнатите активности за развој и функционирање на Опсерваторија за вештини. Да преземе активности за изготвување на Програми за препознавање и негување на талентите. Да донесе Програма за инвестиции во инфраструктура за научно истражувачка работа. Да воспостави Електронски регистар на истражувачи во земјата и во странство и да донесе Правилник за формата, содржината и начинот на водењето на регистарот, се вели во Извештајот на ДЗР.