И покрај сите напори на операторите да се реши проблемот со спорниот закон за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги решение се уште нема. На 8.  ноември истекува рокот за пререгистрација на каналите предвиден со  Уредбата за измена на Законот донесена во време на вонредна состојба.

По истекот на рокот, операторите ќе бидат принудени да ги исклучат телевизиските канали, освен јавниот програмски сервис МТВ што ќе значи информативен мрак и ненадоместливи последици за граѓаните, слободата на медиумите и слободниот пристап до информации, индустријата за електронски комуникации, но и за државата.

И покрај конфузијата која произлезе од донесувањето на овој закон, решение постои, но е заглавено во институиите. Операторите поднесоа Иницијатива до Уставниот суд во февруари годинава за оценување на уставноста на овие одредби од Законот,  за што Уставниот суд сеуште нема донесено одлука. Постои и друга солуција, односно бришење на спорните членови од Законот.

„Едната солуција е законското решение да биде изменето, односно да биде избришан членот 143, став 3 и 4. Или втората варијанта е да се прифати нашата иницијатива, која е на разгледување пред Уставен суд. Во спротивно ние по сила на Закон, кој што е стапен во сила и правилниците што ги има донесено Агенцијата за аудио и аудиовизулени медиумски услуги не сме во можност да ги пререгистрираме странските канали со оние фамозни изјави кои што треба да ги дадат одговорните лица на странските радиодифузери, но и одговорните лица на операторите кои вршат реемитување, што е нон сенс, спротивно на европската пракса“. - Благој Христов, Здружението на ИКТ при Стопанската комора на Македонија каде членуваат сите оператори.

Спорните членови во Законот за медиуми, донесени на почетокот на годинава им наметуваат на операторите обврска да гарантираат за авторските права на странските радиодифузери кои само ги реемитуваат и за тоа да сносат кривична и материјална  одговорност. Тоа значи дека на операторите им се наметнува одговорност за туѓи дејствија, што е правно целосно неиздржано,  спротивно на Уставот и не постои во ниту една држава во рамките на Европската Унија.

Доколку наскоро власта и институциите не го решат проблемот, граѓаните ќе останат без телевизиска понуда и информации, што е особено загрижувачки во време на ковид криза, кога информациите голем дел од граѓаните ги црпат токму преку телевизиските вести и другите програми.

Од вчера носењето на заштитни маски е задолжително и на затворен и на отоворен простор, па затоа е добро да знаете како правилно треба да ја користите истата. Иако веќе 8 месеци луѓето носат маска за заштита поголемиот дел од нив прават барем една грешка која може скапо да ги чини.

Имено, кога ја ставате маската под носот, навистина не се заштитувате, затоа што преку носот многу лесно можете да вдишите или издишите некоја честичка од болеста, па таквото користење е исто како и воошто да не ја носите. Сепак има уште еден проблемот што ги загрижи експертите ширум светот уште повеќе е начинот на кој луѓето ги одржуваат маските.

Може да се претпостави дека некои луѓе носат хируршки маски за еднократна употреба повеќе од еднаш или дека не ги перат повеќекратните после секое носење, но истражување спроведено во Америка покажа дека ситуацијата е полоша отколку што се мислеше.

Истражувањето е спроведено од технолошката компанија „Ливингвард“, а резултатите се шокантни – 80 проценти од испитаниците не ги перат маските по секоја употреба, 43 проценти ги перат еднаш неделно, а 8 проценти воопшто не ги перат!

Кога станува збор за носење заштитни маски за еднократна употреба – дури 68 проценти од учесниците во истражувањето ги носат повеќе од еднаш.

Овој третман ја поништува заштитата обезбедена од маските и создава контра-ефект, влажната ткаенина може да биде почва за бактерии и разни болести можат да се насоберат на неа, па со повторното носење на маската тие многу лесно ќе влезат во вашиот организам.

Потребно е редовно да се менуваат маските и да се одржуваат чисти, во спротивно тие немаат апсолутно никаква функција, освен да создадат илузија дека сме заштитени.

Претседателот на Регулаторната комисија за енергетика и водни услуги Марко Бислимоски денес одржа состанок со енергетските компании при што повторно потврди дека ранливите категории на граѓани не смеат да бидат исклучени од системот на електрична енергија во декември, јануари и февруари поради неплатени фактури.

Тој уште еднаш истакна дека доколку граѓаните од ранливите категории имаат доспеан долг, имаат можност за одложено плаќање или плаќање на најмалку шест еднакви рати, а секој кој е заведен во евиденцијата на Министерството за труд и социјална политика, има право да бара да биде ослободен од обврската за плаќање на надоместок за повторно приклучување, како и бесплатно да му се направи вонредна верификација на мерната опрема.

– Исто така, сите потрошувачи имаат право и можат да се жалат и да добијат надоместок за штета поради прекини во испораката на енергија со послаб квалитет од пропишаниот доколку ги исполнуваат условите и критериумите од Правилата за определување на надомест на штета причинета на производителите и потрошувачите на електрична енергија, рече Бислимоски.

Во своето обраќање, Бислимоски обрна внимание и на работата на енергетските компании во наметнатите услови предизвикани од кризата. Наплатата, како што посочи, е вратена во нормала, пензионерите покажале доследност при плаќањето на сметките веднаш по добивањето на пензијата, а енергетските компании преку дигиталните услуги успеале да го намалат физичкиот контакт со потрошувачите согласно здравствените препораки.

– Потрошувачката кај индустриските капацитети се намали, тоа се рефлектираше и врз работата на енергетските компании и затоа од исклучителна важност беше оптимизирање на производството и потрошувачката преку секојдневна координација помеѓу енергетските компании. Економската неизвесност ги направи потрошувачите воздржани во плаќањето на сметките за режиските трошоци, но по првичниот шок од новонастанатата состојба, наплатата се врати во нормала. Пензионерите покажаа доследност и одговорност преку плаќањето на овие трошоци веднаш по добивањето на пензијата. Компаниите ги зголемија дигиталните услуги со што се намали физичкиот контакт, согласно здравствените препораки, но и се овозможи достапноста за самостојно отчитување на струјомери, контрола на сметката, доставување на поплаки и плаќање преку интернет, нагласи Бислимоски.

Денешниот состанок е редовен состанок на РКЕ со енергетските компании ЕСМ, МЕПСО и ЕВН.

Здравствениот дом Скопје е прва здравствена организација што ќе почне со изработка на брзите тестови. Овие се квалитетни тестови од фирмата Abbott кои даваат 99,6 отсто точност на резултатот, соопшти вечерва д-р Виктор Исијановски, директор на Здравствен дом Скопје и член на Комисијата за заразни болести.

Според него веќе од наредната недела, од понеделник, граѓаните ќе можат преку дадениот телефонски број во медиумите да закажуваат и да направат брзи тестови.

– Како тестови постапката се одвива 15 до 20 минути и ќе биде потребно време околу половина час во почетокот, меѓутоа како екипите ќе се уходуваат тој временски период ќе гледаме да го намалиме на 20 минути, посочи д-р Исијановски во Тема на денот на Сител.

Во однос на постапката за брисеви со овие тестови, тој појасни дека се зема брис назоферигијално, потоа се става во епрувета во која има течност, потребно е од 15 до 20 минути, на една плочка се капнува каде што веднаш се добива резултатот.

Доколку е лицето позитивно, додава тој, веднаш во текот на денот ќе биде известен од Институтот за јавно здравје кој понатаму ќе постапи со епидемиолошка анкета за лицето да биде ставено во изолација.

– Доколку тестот е негативен и нема симптоми нема потреба од ПЦР тест, меѓутоа доколку е потребно и е негативен тестот, а има лицето симптоми на КОВИД тогаш е потребно да се направи ПЦР тест, рече Исијановски, додавајќи дека тестовите ќе чинат 1000 денари.

Вакви тестови, како што појасни тој, досега во нашата држава не се применувани. Тестовите, вели, се одобрени од СЗО, конкретно од оваа фирма и се регистрирани во нашата држава.

– Сметаме дека овие тестови ќе помогнат, ќе го олеснат здравствениот систем колку толку. За граѓаните сметам дека се скапи ПЦР тестовите и ова ќе помогне малку во домашниот буџет на сите граѓани во оваа држава. Засега ќе одиме само со еден пункт, меѓутоа доколку се покаже дека работата врви добро се надеваме дека ќе отвориме и други пунктови, рече Исијановски.