Во Шведска е покрената истрага поради високите цени во продавниците.

Истрагата во трговијата на мало и големо со храна откри „загрижувачки“ знаци во профитот на трговците. Регулаторот ќе ги објави прелиминарните наоди од истрагата за цените на храната и конкуренцијата што ги побара Министерството за финансии.

Гледаме причина за загриженост во развојот на маржите во трговијата на мало и големо, изјави за Ројтерс Мартин Мандорф, раководител на единицата за злоупотреба на пазарот во регулаторната агенција.

Но, тешко е да се изолираат факторите на трошоците, како што се цените на енергијата и војната во Украина, од конкурентниот пејзаж.

Агенцијата го истражува целиот синџир на снабдување со храна, од производители и трговци на големо до малопродажниот сектор и собра податоци од водечките супермаркети во Шведска за цените и маржите.

Се подготвува да побара дополнителни информации, а ажурираните наоди ќе бидат објавени до крајот на годината.

„Во шведскиот прехранбен сектор доминираат три големи компании, што е доказ за „олигопол“, рече Мандорф.

Прехранбениот синџир ICA имаше пазарен удел од 53 проценти во 2022 година, според податоците од регулаторот, а остатокот скоро целосно го покриваат Axfood и Coop. Германскиот Lidl влезе на шведскиот пазар во 2018 година, а во 2022 година имаше само 5,7 отсто од пазарниот удел.

Фото: Шутерсток

Германската компанија реши прва да ја тестира употребата на вештачка интелигенција во автомобилите, а во тест фазата 900.000 сопственици на возила со системот MBUX ќе имаат можност да го пробаат ChatGPT додека возат.

Вештачката интелигенција одеднаш е насекаде, а нејзиниот „манекен“ е ChatGPT, платформа каде што можете да добиете релевантни одговори на некои од прашањата кои ве мачат. Се разбира, само прашање на денови беше кога производителот на автомобили објави дека го интегрирал ChatGPT во својот инфозабавен систем.

Така, како што веќе разбирате од насловот, станува збор за Mercedes кој ја додаде гореспоменатата AI платформа на својот мултимедијален систем MBUX. Сепак, само за ограничено време и за посебна клиентела.

Засега, оваа интеграција е тримесечен тест во кој можат да учествуваат околу 900.000 сопственици на возила со системот MBUX во САД. Клиентите не треба да прават многу за да го интегрираат ChatGPT во MBUX. 

Сè што треба да направат е да ја кажат гласовната команда: Еј Мерцедес, сакам да се приклучам на бета програмата, а дополнителниот софтвер веднаш се вчитува преку безжична интернет конекција.

Што можете да направите со ChatGPT во автомобилот? Поставување и добивање одговори на многу важни животни прашања, барање најдобри места за одмор, ресторани и слично... Како што пренесува HAK Magazine, многу работи веќе биле достапни со MBUX, а Mercedes очигледно сака да процени дали нивните клиенти се заинтересирани за нешто повеќе.

ФОТО: EPA/YURI KOCHETKOV

Ако планирате да купите нов стан, а некој од познавачите на економските состојби во неформален разговор ви рече: „сега не е време за големи вложувања, а ќе биде уште полошо“, најдобро би било да му верувате.

Оти, како што тврдат нашите соговорници, инаку врвни познавачи на економијата, цената на становите не само што нема да се намалува и да се стабилизира, туку и дополнително ќе расте.

Најголемиот скок на цената на квадратот, според експертите, се очекува во декември годинава, односно тогаш кога ќе престане да важи повластениот данок од 5 отсто за продажба на станови.

Градежниците, пак, објаснуваат дека голем број фактори влијаат на состојбите во градежништвото – зголемената побарувачка и намалената понуда, честата промена во цените на градежните материјали, промената на цените на градежните парцели, високиот надоместок за комуналии, променливата цена на работната рака на градежниците…

-Не им е лесно ни на инвеститорите, ни на градежниците, а да не зборувам за купувачите. Цената на становите допрва ќе се зголемува, а и сега е прилично висока. За да купите стан во центарот на Скопје или во развиените населби како Аеродром или Карпош, потребно е да потрошите цело богатство. А воопшто не е евтин квадратот ниту на периферијата на Скопје. Во моментов, ако сакате да купите стан во скопско Ново Село, некаде помеѓу населбите Даме Груев и Волково, потребно е да издвоите 950 до 1.200 евра за квадрат. Но, таква е реалноста, бидејќи висока е цената на градежните материјали за изградба на објектите. Освен материјалите, треба да се има предвид дека за цели 50 проценти се зголемени комуналиите во општините, а да не спомнувам дека градежни мајстори не се наоѓаат лесно и скапо чинат. Лошо е тоа што квалитетните градежници веќе одамна работат за достоинствена плата во странство, а тука, со чест на исклучоци, се останати оние кои не се најквалификувани и обучени мајстори. Затоа и објектите ни се такви какви што се – објаснуваат експерти од областа на градежништвото.

Според статистиката, од јануари до април годинава се издадени вкупно 713 одобренија за градба, а речисти половина од нив се однесуваат на објекти од висока градба меѓу кои и станбени згради во кои ќе бидат сместени 2.842 станови.

Само во Скопје и во скопските општини се издадени 289 одобренија за градба.

Најактуелни скопски населби за градење сѐ уште се централните општини Карпош и Центар, но и Илинден и Петровец кои се наоѓаат на неколку километри од градот.

Според официјалните податоци на агенциите за недвижности, цените на становите се движат од 1.800 до 2.200 евра за квадрат во центарот и околу центарот на главниот град.

Колку крема за сончање треба да користиме?

За оптимално здравје на кожата, секогаш треба да користите одреден заштитен фактор - дури и во облачни денови! Но, во топли, топли, топли денови какви што моментално ги гледаме низ целата земја, треба да нанесуваме фактор на различни делови од телото. Постои едно незаборавно мало правило - помислете на лажички. Идеалната количина на заштита од сонце е околу две лажички за секоја област што ја покривате.

Поделено тоа е:

- Лице и врат - две лажички

- Раце – две лажички, по една лажичка за секоја рака

- Нозе – две лажички, по една кафена лажичка за секоја нога

- Градите и стомакот - две лажички

- Грб и рамења - две лажички.

Како правилно да нанесете крема за сончање?

Знаете дека две лажици крем за сончање помагаат за да немате изгореници, па кои се советите за правилно нанесување? Советите вклучуваат тресење на шишето со крем за сончање пред да направите било што. Ова „ќе помогне да се разбие секое згрутчување што се појавува со текот на времето“ и гарантира дека ја добивате најдобрата можна заштита, а не исушените делови. 

Општи совети за да останете безбедни на сонце

Заштитата на вашата кожа е важна, но грижата за вашето целокупно здравје е подеднакво важна за време на топлите денови. Експертите прво препорачуваат да се оладите колку што можете повеќе. Направете го тоа така што ќе седите под сенка, ќе облечете широка и светла облека (која ви ги покрива нозете и рацете), носете шапка со широк обод, врзете ја косата, пијте многу ладни пијалоци, редовно посипувајте се со ладна вода и ставете ладна облога на челото.

Ако можете да избегнете излегување во најжешките периоди од денот - обично помеѓу 13 и 15 часот - треба да се обидете максимално да регулирате колку сонце добивате во овие периоди. На крајот на краиштата, потребни ви се само 15 минути сончева светлина дневно за да направите витамин Д, или за потемна кожа тоа може да биде и до 30 минути.

По ова време, нема да добивате здравствени придобивки од сонцето. Следниот и многу важен - совет е да се хидрирате. Кога сонцето е надвор, сите ние треба да пиеме најмалку 3 литри вода дневно. Знаците на дехидрација вклучуваат: чувство на жед, сува уста, потонати очи,  главоболки и непријатно чувство.