Сѐ повеќе Македонци бараат сезонска работа во Грција, особено во хотели на Халкидики, на плантажи за берење маслинки, како и во домови за грижа на стари лица и чување деца. По пандемијата, интересот за работа кај јужниот сосед пораснал за околу 40% во последните две години. Причините се подобрите услови за работа, повисоките примања и блискоста со Грција.

Заработката во различни сектори е солидна: во хотелите платата изнесува околу 1.000 евра месечно, сезонските работници на плантажи заработуваат до 4.000 евра за неколку месеци, а оние кои се грижат за постари лица добиваат од 600 до 800 евра со вклучено сместување и храна.

Побарувачката од грчки работодавци е двојно поголема од понудата, велат агенциите за посредување. Над 5.000 Македонци годишно се пријавуваат за работа во Грција, а повеќе од половината ја продолжуваат сезоната и следната година. Според експертите, овој тренд на печалба ќе продолжи и во иднина поради економската ситуација во Македонија и стабилните услови што ги нуди Грција.

Тагови: Грција пари работа

Во Даблин, дрво старо 200 години добива „глас“ благодарение на иновативен проект

Проектот 'Talking Tree', во кој сензори во комбинација со вештачка интелигенција „зборуваат“ наместо дрвјата, е презентиран во Тринити Колеџ во Даблин. Овозможувајќи му на едно дрво да разговара во прво лице, луѓето имаа можност да споделат свои мисли во разговор со 200-годишен Лондонски чинар.

„Можеме да ги научиме чувствата на дрвото - во отсуство на подобар збор - со текот на времето“, вели Еван Грили, директор за технологија и иновации во агенцијата Droga5.

Технологијата како мост кон природата

Работата е брилијантно изведена: сензорите мерат биоелектрични сигнали, влажност на почвата, pH вредност, температура на воздухот, и слично, додека AI ги претвора овие податоци во разбирлив човечки јазик. Тоа не е само технолошки напредок, туку и можност за превенција на климатските промени.

„Можеме да го употребиме овој проект за конзервација и превенција на шумски пожари пред да излезат од контрола“, објаснува Грили.

Едукативен и емотивен пилот проект

Проектот, резултат на соработка меѓу Droga5 и Агенцијата за природа базирана во Обединетото Кралство, покажа дека технологијата може да го приближи човекот до природата. Инсталацијата не користи cloud ресурси и целата AI обработка се случува локално. Посетителите ја опишаа оваа можност да „разговараат“ со дрво како „интуитивен“ и „емоционален“ момент, правејќи ги да размислуваат за реалноста на животот.

„Ова искуство ме поттикна да го разберам и да се поврзам со природата на сосема нов начин“, рече Ана Петре, студентка од прва година.

Тагови: вештачка интелигенција

Што претставува EEС и кого опфаќа:

ЕУ воведува нов Систем за влез/излез (EEС), централизирана дигитална база на податоци која ќе ја замени старата практика на печати во пасошите. Системот ќе го евидентира датумот, времето и местото на влез и излез за сите државјани од трети земји, вклучително и граѓаните на Македонија – без разлика дали патуваат со или без виза. EEС ќе го пресметува времетраењето на дозволениот престој и автоматски ќе алармира при негово надминување.

Биометриски податоци и дигитализација:

При прв влез во ЕУ, патниците ќе бидат фотографирани или ќе им бидат земени отпечатоци од прсти. Овие податоци ќе се чуваат дигитално и ќе се користат при секое следно влегување и излегување. Целта е да се елиминира можноста за манипулации со пасошки печати и нерегистрирани престои.

Постепено воведување:

Системот ќе се воведува фазно во период од 6 месеци. Во првите два месеци ќе функционира без собирање биометриски податоци, потоа најмалку 50% од граничните премини ќе мора да користат биометрија, а до крајот на транзицијата, EEС ќе биде целосно активен на сите гранични премини. До тогаш, печатите во пасошите ќе се користат паралелно.

Тагови: EEC Пасош

Правото на платен годишен одмор е уставно загарантирано право . Уставот на Република Македонија става посебен акцент на неприкосновеноста на правото на одмор, со определбата дека од ова право вработениот не може да се откаже. Доследно на ова, евентуална изјава со која вработениот би се откажал од правото на годишен одмор, односно од правото на паричен надомест за годишен одмор (што му следува доколку не го искористи) , во правна смисла е ништовна, а тоа значи не произведува правно дејство. Со други зборови –секоја изјава што би ја потпишале дека се откажувате од годишен одмор или од правото да бидете платени – нема да важи на суд. Истото се однесува и за евентуална спогодба меѓу работодавачот и работникот.

Минимално и максимално траење на годишен одмор

Работникот има право од платен годишен одмор од најмалку 20 работни дена, со тоа што со колективен договор или договор за вработување годишниот одмор може да се продолжи најмногу до 26 дена. Тоа значи дека иако во договорот за вработување не е внесена посебна клаузула за годишен одмор, според важечките Колективни договори и за приватниот и за јавниот сектор кои се однесуваат на сите компании, независно дали се или не се негови потписници законскиот минимум за годишен одмор е 20 работни дена, а максимумот е 26 работни дена.

Повозрасен работник, инвалид, работник со најмалку 60% телесно оштетување и работник кој негува и чува дете со телесен или душевен недостаток има право на уште три работни дена годишен одмор. Работодавачот е должен на работникот да му издаде решение за правото на користење на годишен одмор.

Годишен одмор со скратено работно време

Работникот кој е пријавен со скратено работно време има право на годишен одмор со минимално времетраење од 10 работни дена

Користење на годишниот одмор

Според Законот годишниот одмор може да се користи во повеќе делови во договор со работодавачот, со тоа што еден дел од годишниот одмор мора да трае најмалку две непрекинати работни недели.

Работодавачот е должен на работникот да му обезбеди искористување на 12 работни дена годишен одмор до крајот на тековната календарска година, а остатокот до 30 јуни идната година. Годишниот одмор кој што не бил искористен во тековната календарска година заради отсутност поради боледување или повреда, породилен одмор или одмор за нега и чување на дете, работникот има право да го искористи до 30 јуни идната календарска година.

Исто така работникот има право два дена од годишниот одмор да ги искористи во денови коишто самиот ќе ги определи, ако тоа посериозно не го загрозува работниот процес, за што мора да го извести работодавачот најдоцна три работни дена пред користењето

Во годишен одмор не се пресметуваат:

Како други случаи на оправдано отсуство од работа што не се пресметуваат во годишен одмор се и деновите на платено отсуство (поради смртен случај, полагање на стручен испит за потребите на работодавачот, елементарни несреќи и сл.) , како и неплатено отсуство до три месеци во календарската година ( селидба и други приватни потреби).

Доколку се случи боледување за време на годишниот одмор работникот нема право да го продолжи одморот. Според ЗРО како ден на годишен одмор се смета секој ден на конкретниот работник одреден според распоредот на работното време кај работодавачот. Со други зборови ако во неделата работникот има 4 работни дена и три слободни во годишниот одмор се пресметуваат само 4 работни дена неделно.

Право на цел годишен одмор

Работникот кој за прв пат заснова работен однос (воопшто, не кај конкретниот работодавач) се стекнува со право на користење цел годишен одмор (од 20 до 26 работни дена) кога ќе оствари непрекината работа од најмалку 6 месеци, независно дали работи полно работно време или пократко. При тоа мора да се знае дека работниците, во случај на прво вработување, кои се пријавени на определено работно време кое е помало од 6 месеци формално правно немаат право на користење на цел годишен одмор, затоа што во тие 6 месеци биле пријавувани и одјавувани, без разлика што се работи за ист работодавач и помеѓу пријавувањето нема пауза. Тие имаат право на користење на пропорционален дел од годишниот одмор и тоа по два работни дена од секој месец работа.

Префрлување на цел одмор

Доколку во календарска година работникот не бил во можност да го искористи одморот за таа година поради: боледување или повреда, породилно отсуство или нега и чување на дете – може неискористениот одмор целосно да го искористи во наредната година, но само до 30 јуни.

Тагови: HR работнички права слободни денови