По написите во медиумите поврзани со крипто аферата која ја тресе Хрватска, и во која се измамени над илјада инвеститори и која е поврзана со работењето на BitLucky d.o.o. од Кострена, се огласи Хрватската агенција за супервизија на финансиските услуги (Ханфа).
Активностите поврзани со виртуелни средства во моментов не се регулирани со посебни прописи во Хрватска, а Ханфа не издава работни дозволи на субјекти кои вршат такви активности, не ги лиценцира нивните раководни членови, ниту е овластена да врши надзор над обезбедувањето на таквите услуги, наведуваат тие во објавата, пренесува „Блиц.рс“.
Од 2020 година, Ханфа е одговорен за надзор над спроведувањето на Законот за спречување перење пари и финансирање тероризам во однос на лица кои се занимаваат со дејност давање услуги за менување виртуелни валути и/или давање услуги за чување паричник, а исто така следи дали таквите лица и фирми ги спроведуваат сите мерки и процедури пропишани со тој закон.
Во оваа смисла, Ханфа моментално одржува список на компании кои ги извршуваат предметните активности.
Компанијата BitLucky е регистрирана во Судскиот регистар за голем број активности, но ниту една од нив не е дејност на размена на виртуелни валути или услуги за складирање паричник. Затоа, компанијата BitLucky не е на списокот на Ханфа, а со оглед на тоа што активностите поврзани со виртуелните средства не се наведени во Судскиот регистар како предмет на деловна активност, не е во опсегот на надзорот на Ханфа.
Бидејќи овие или слични измами поврзани со инвестиции во крипто-средства се вообичаени насекаде низ светот, хрватските граѓани се повикани да не наседнуваат на телефонски повици од непознати лица, разни реклами и повици преку социјалните мрежи, како и преку различни веб-страници кои ветуваат високи приноси.
Им беше повикано да не ги вложуваат своите пари во финансиски производи кои не ги разбираат и за кои не ја провериле автентичноста и овластувањето на финансиските посредници, без разлика на видот на инвестицијата. Поради големата нестабилност, тој пазар е ризичен и нема гаранција или враќање на изгубените пари во случај на пад на вредноста на криптовалутите, објави Ханфа.
Доколку граѓаните навистина се одлучат за овој вид инвестиција, важно е прво да се едуцираат за нив и да проверат дали се работи за компанија што е на листата на Ханфа. Во случај на веќе извршена измама и кражба на податоци, граѓаните својот случај го пријавуваат во Министерството за внатрешни работи.
Со цел да се спречи порастот на измамите на европско ниво, Европскиот совет неодамна гласаше за Регулативата за пазари на криптоасети (MiCA), која има за цел да ги заштити луѓето кои инвестираат во криптовалути, но и да ја зачува финансиската стабилност.
Регулативата претставува хармонизирана и регулаторна рамка за средствата во криптовалути, но и за издавачите и давателите на услуги поврзани со крипто средствата, која важи низ цела ЕУ. Исто така, правилата вклучуваат издавачи на кориснички токени, како и токени поврзани со средства и стабилни пари, како и места за тргување и паричници каде што се чуваат крипто средствата.
Почетокот на имплементацијата на Регулативата на национално ниво се очекува на крајот на 2024 година или на почетокот на 2025 година, во зависност од моментот на објавување на Регулативата во Службениот весник на ЕУ, што се очекува во јуни оваа година.
На ниво на ЕУ, во моментов се разговара дали субјектите кои во моментов обезбедуваат услуги поврзани со крипто средства во согласност со рамката за спречување на перење пари и финансирање тероризам ќе можат да користат дополнителен период за усогласување до (најдоцна) средината на 2026 година, што законодавецот во Република Хрватска може дополнително да го скрати. Ханфа ќе ја информира заинтересираната јавност за напредокот на националната имплементација во областа на нејзината јурисдикција, во зависност од напредокот на законодавната процедура и достапните информации.