Политичарите пред избори редовно ветуваат поголеми плати. Пред мајското гласање, циклусот лицитирање за платите го отвори поранешниот премиер Димитар Ковачевски. Тој ветува дека ако ја добие довербата на гласачите, просечната плата ќе стигне до 1.000 евра, а минималната до 600 евра.
Потврда дека може да дојде до тоа, според владејачката партија, се остварувањата од претходниот период, кога платите забрзано растеа, па заклучно со декември просечната нето-плата во земјава стигна до 40.000, а од овој месец минималната плата ќе се зголеми за 12,55 отсто и ќе изнесува 22.500 денари.
Според експертите, пак, трендот на раст на платите нема многу врска со политичките ветувања, туку со најголемиот проблем на глобалната економија - недостигот од работници. Во трката за пополнување на празните работни места работодавците нудат поголеми бројки, а кандидатите за работа затоа што имаат алтернативи, имаат и поголема преговарачка моќ, па бараат уште повеќе.
Во моментов во земјава, според евиденцијата на Агенцијата за вработување, објавени се 10.381 оглас за вработување. Најмногу се бараат оператори за во фабрики, работници во малопродажба, угостителство и во ИТ-секторот.
хр скенер/алатка на кариера.мк
Македонските информатичари имаат исти плати како европските
Анализата на статистичките податоци за платите во последните десет години покажува дека најбрз раст има во секторот информации и комуникации. Од 2014 до крајот на 2023 година овие плати се зголемила за 600 евра. Двојно помал раст има во преработувачката индустрија, а најмал раст од нешто над 200 евра има во угостителството.
Сепак, статистиката пресметува просек на повеќе занимања од еден сектор. Конкретно, програмерите во декември лани имале просечна плата од 100.000 денари.
Дарко Велков, генералниот менаџер на „Вработување.ком“, во изјава за „Блумберг Адрија“ вели дека македонските информатичари се изедначија со платите на нивните колеги во Европа. Причина за тоа е начинот на работа.
Раст на платите во ИТ секторот во последните десет години
„Побарувачката за ИТ-експерти и натаму е на исклучително ниво. Кон средината на минатата година имаше еден период кога таа се намали под влијание на случувањата на американскиот пазар, но сега повторно се стабилизира“, вели Велков.
Според анализата со помош на ХР-скенерот (HR scanner, алатката што дава одлична слика на случувањата на пазарот на трудот и црпи информации од голем број извори), која за „Блумберг Адрија“ ја направија од „Кариера.мк“, овој сектор останува еден од најатрактивните. Во моментов пазарот бара околу 1.000 информатичари и уште над 700 девелопери.
Оттука, прогнозата за овој сектор е дека платите и годинава ќе растат најбрзо, а побрз раст се очекува и во угостителството.
„Според нашите мониторинг-анализи, претпоставуваме дека трендот за зголемена побарувачка на угостителскиот персонал во наредниот период ќе расте, бидејќи доаѓа период на пролет, кога се случуваат најмногу од регрутациите за работа во странство за привремени летни ангажмани на летните дестинации како Хрватска, Црна Гора, Грција“, вели Зорица Бужаровска Бошковска, генерална менаџерка на „Кариера.Мк“.
Раст на платите во угостителството во последните десет години
Нема работник во производство со плата под 40.000 денари
„Голема потреба за оператори има во фабриките“, вели Велков. Таа потреба веќе е јасно дека нема да може да се задоволи од работници од земјава и овој сектор ќе биде носител на увозот на работна сила од странство.
Дарко Велков, генерален менаџер на „Вработување.ком“
„При барањето работници за работа во фабрика веќе не се бараат квалификации како порано, а во земјава нема плата што е пониска од 600 евра. Имаме фабрики, странски компании, каде што работниците на лента добиваат над 40.000 денари месечна плата“, вели тој.
Раст на платите во преработувачката индустрија во последните десет години
Добри прогнози за платите има и за малопродажбата во следниот период. Во овој сектор просечната плата во период од десет години е зголемена за над 16.000 денари.
Раст на платите во секторот продажба во последните десет години
„Исто така, очекуваме дека бројот на огласи за продажен персонал во синџирите на маркети ќе остане водечки поради големата флуктуација на овие луѓе што имаат тенденција за префрлање од еден во друг бренд заради лична економска сатисфакција и ниско ниво на компаниска лојалност“, вели Бужаровска Бошковска.
Зорица Бужаровска Бошковска, генерална менаџерка на „Кариера.Мк“
Следни занимања каде што има сериозен недостиг, а со тоа и потенцијал за пораст на платите, се менаџерските позиции, кои веќе имаат „извонредно добри понуди“, вели Велков. Се бараат лица што ќе се занимаваат со организација и набавки.
„Понудата е огромна, а не е дека нема луѓе, па дека затоа недостигаат работници. Има луѓе, но тие имаат многу алтернативи. Можат да избираат работа во повеќе сектори, а можат и лесно да си заминат за Германија“, вели Велков.
И покрај силната побарувачка на работна сила, во земјава стапката на невработеност и натаму е двоцифрена. Историски таа е на најниско ниво и, заклучно со септември лани, изнесува 12,8 отсто.
Извор: Блумберг Адриа