Временските и климатските настани редовно ги погодуваат земјоделците, што ја чини Европа повеќе од 50 милијарди евра во 2022 година.

Временските феномени Ел Нињо и Ла Ниња го погодија производството на соја во Латинска Америка, инвазијата на Украина влијаеше на нивното производство, Индонезија забрани испорака на палмино масло во Европа, а медитеранската област се повеќе наликува на пустина.

Блумберг објави дека повеќе од два дена во центарот на Брисел пред два месеци, околу 60 претставници на Европската унија и владини претставници, експерти за безбедност на храна, претставници на индустријата и неколку новинари се собраа за да се соочат со можноста за целосна криза со храна.

Во исто време, неколку улици подалеку, земјоделците продолжија со протестите против политиките на ЕУ, пренесува N1.

„Очекувајте хаос“, предупреди Пјотр Магнушевски, моделар на системи и дизајнер на игри, кој соработувал со Обединетите нации.

Последици од низа шокови

За четири години повеќекратни шокови го потресоа начинот на одгледување, дистрибуција и консумирање на храната, пишува Блумберг. Пандемијата на коронавирус, руската инвазија на Украина и прекините на клучните транспортни рути ги нарушија синџирите на снабдување и ги зголемија цените. Непредвидливото и екстремно време редовно го нарушува земјоделството.

Во овој контекст, официјалните лица повеќе не се прашуваат кога може да дојде до криза со храна, туку со колку кризи можат да се справат одеднаш.

Стрес тест

Стрес-тестирањето е вообичаено во банкарската индустрија уште од финансиската криза. Во Европа, ваквите вежби и тестови се ретки, особено оние фокусирани на храна, вели Магнушевски, научен директор на Центарот за системски решенија во Вроцлав, Полска.

Очигледно Европа е во завидна положба. Тој е еден од најголемите светски добавувачи на прехранбени производи од житарки и млечни производи до свинско и маслиново масло, со некои од најниските нивоа на несигурност во храната.

Во просек, само 14% од трошоците на домаќинствата биле наменети за храна во 2021 година, во споредба со околу 60% во Нигерија и 40% во Египет. Глобалниот индекс за безбедност на храната редовно ги рангира европските земји како најбезбедни во светот.

„Живееме во криза во последните три години“

Но, постојат ранливости. Временските и климатските настани редовно ги погодуваат земјоделците, што ја чини Европа повеќе од 50 милијарди евра во 2022 година. Трошоците за вештачко ѓубриво и енергија потребни за одгледување на земјоделски култури и одржување на оранжериите се зголемија по руската инвазија на Украина.

Работите би можеле да станат уште покомплицирани во 2025 година. Оваа гореспомената симулација, вежба за воени игри за сценарио за криза со храна, започната од официјалните лица во Брисел, покажа вознемирувачки сцени - од грабежи на продавници до немири кои полицијата мораше да ги задржи.

Учесниците издвоија други теми за идните вежби, од безбедноста на храната и биотероризмот до борбата против дезинформациите и подготовката за болести кои се пренесуваат преку животните, пишува БНН Блумберг.

„Вистината е дека неколку влади во Европа се подготвени да управуваат со идните кризи со храна“, вели Крис Хегадорн, пензиониран американски дипломат кој ја организираше работилницата.

„Последниве три години живееме во криза“, додаде тој, наведувајќи дека треба уште многу да се направи. „Кризите ќе доаѓаат само побрзо и потешко.

Пословни.хр  

Еве неколку совети кои може да ви помогнат да напредувате на работното место:

• Покажете иницијатива

Бидете проактивни и внимателни. Волонтирајте за дополнителни одговорности и задачи, искажувајте идеи и предлози за подобрување на работните процеси.

• Развивајте ги вашите вештини

Учете постојано и развивајте ги вашите вештини. Образувајте се, учествувајте на тренинзи, читајте книги и следете ги трендовите во вашата област.

• Комуницирајте ефикасно

Бидете јасни и прецизни во вашата комуникација. Бидете отворени за слушање и разбирање на потребите и ставовите на другите.

• Изградете мрежа

Градењето на добри односи со колегите, менторите и раководството може да ви помогне во напредувањето. Бидете пријателски и поддржувачки настроени кон другите.

• Бидете одговорни

Исполнувајте ги вашите задачи на најдобар можен начин и испорачувајте резултати. Бидете точни и доследни во вашата работа.

• Покажете лидерски квалитети

Бидете водач во вашата работна група или проект. Исполнувајте ги лидерските улоги и водете ги другите кон заеднички цели.

• Истражувајте можности за напредување

Бидете внимателни за можностите за напредување во вашата компанија или индустрија. Активно истражувајте ги повисоките позиции и изразете интерес за нив.

• Продолжете да го покажувате својот потенцијал 

Не се застанувајте кога ќе постигнете една цел или задача, туку продолжете да се стремите кон нови предизвици и успеси.

Се надеваме дека овие совети ќе ви помогнат да напредувате на вашето работно место!

Македонија бележи назадување во демоктратскиот прогрес открива извештајот на Фридом Хаус, „Нации во транзит 2024“. Ние како држава сме ставени во таканаречените „циклични хибриди“ каде сме вброени во земјите во кои редовните промени во владејачката елита не носат  значајни структурни промени и каде постојано се постојано ги политизираат и заробуваат слабите институции.

Ниту Груевски, ниту неговите најблиски соработници не беа изведени пред лицето на правдата за нивните злоупотреби на функцијата пред 2017 година. Уште полошо, контроверзните измени на Кривичниот законик во 2023 година ги намалија казните за таквите злоупотреби, предизвикувајќи отфрлање на историските случаи додека јавноста веќе се оптеретуваше од фатални корупциски скандали во здравството. Годината, исто така, имаше поларизирачка парламентарна дебата за уставните амандмани кои беа потребни за укинување на ветото на Бугарија на кандидатурата на земјата за пристапување во ЕУ, стои во извештајот. 

Според Фридом хаус земјите со оценка како нашата имаат тенденција да заостануваат во реформите.

Дефинитивната карактеристика на цикличните хибриди е комбинација на вистински политички плурализам и површни институционални промени. Тие имаат тенденција да заостануваат во однос на реформите насочени кон воспоставување силни бариери помеѓу јавниот сервис и приватната добивка. Затоа е од суштинско значење да се промовираат антикорупциски механизми и судски реформи во овие земји, а процесот на пристапување во ЕУ има важна улога во овој поглед. Ако на граѓаните и на новите влади им се обезбедат алатки и стимулации за темелно искоренување на антидемократските наследства по „пресвртни избори“, цикличните хибриди конечно можат да избегаат од нивните партизирани текови и да направат вистински напредок кон демократска консолидација, стои во извештајот. 

Ова објаснува зошто во Извештајот на Фридом хаус“ од оваа година оценката за Северна Македонија бележи опаѓање – од ланската 3.86 на 3.79.

Од оценуваните седум категории нема промени во оценката за пет – национално демократско владеење, изборен процес, граѓанско општество, независни медиуми и локално демократско владеење, а падот се нотира во две категории – судска рамка и независност, и корупција.

Земјите се оценуваат со оценка од 1 (авторитарен режим) до 7 (консолидирана демократија). За потсетување, Северна Македонија во Извештајот од 2023 година доби оценка 3.86 за демократски прогрес, и тогаш бележеше напредок во споредба со 2022 година, кога таа оценка била 3.82. Последната оценка за РСМ сега е пониска од онаа што ја имала во 2022 година.

Според извештајот на Фридом хаус“ 11 земји се во кaтегоријата хибридни режими, но и тие не се униформни, бидејќи ги карактеризираат разлики.Северна Македонија е во групата циклични хибриди заедно со БиХ, Црна Гора, Албанија и Ерменија, за разлика од Косово, Украина и Молдавија кои се во групата демократизирачки хибриди. Србија, Унгарија и Грузија се во групата автократизирачки хибриди.  

Како што се наближува времето за сезонски вработувања, така има се повеќе прашања и од работниците и од работодавците. Иако кога ќе се спомнат сезонските работници, обично се мисли дека се берачи на јаболка и сливи... и дека се таму да помогнат по потреба, не е баш така. Затоа што кој и да ги вработи има обврски и должности според сегашниот Закон за поедноставен работен однос.

Сезонските работници можат да бидат постојано вработени, самовработени, земјоделци, како и корисници на паричен надоместок. На овие работни места можат да се ангажираат и лица помлади од 18 години под услови пропишани со законот за вработување на малолетни лица.

За странски државјанин не важат посебните услови за вработување утврдени со закон кој инаку ја уредува неговата работа. Од Фондот за пензиско и инвалидско осигурување посочуваат дека работодавачот е должен да го информира сезонскиот работник за работата што ќе ја работи, местото на работа, висината на надоместокот без поврзаните даноци и придонеси, како и кога ќе му биде исплатена платата. .

Работното време на сезонски работник не смее да биде подолго од 12 часа на ден, а надоместокот за работа се пресметува по работен час, без поврзани придонеси и даноци, најмалку во висина на минималната цена на трудот утврдена во согласност со закон. , кој важи на денот на уплатата. Надоместокот за работа се исплаќа на крајот на работниот ден или во други договорени рокови.

Сезонскиот работник има права на здравствено осигурување само во случај на професионална повреда и професионално заболување, како и права од пензиско и инвалидско осигурување. Пријавувањето и одјавувањето на сезонските работници се поднесува по електронски пат до Даночната управа.

По основ на надоместок што го заработува сезонски работник, работодавачот е должен да плаќа персонален данок и придонеси за задолжително социјално осигурување на начин пропишан со закон, посочуваат од ПИО Фондот и додаваат дека плаќањата за пензиско и инвалидско осигурување и здравствено осигурување се сметаат придонеси.

Даноците и придонесите за сезонските работници работодавачот ги плаќа во рок од 15 дена од денот на приемот на податоците од платниот налог доставен од Даночната управа.

Работодавачот може да ангажира сезонски работници најмногу до 180 дена во текот на календарската година, јавува „Гласот на осигурениците“ на пензискиот фонд.

Еспресо