Македонија се најде во Топ-10 земји со најголем број на вработувања од странски директни инвестиции во светот лани, откако институтот ИМБ го објави извештајот „Глобални локациски трендови“ за 2018-та.

Извештајот е специјален за ефектот на странските инвестиции, а Македонија се најде на врвот на ранг-листата по број на нови вработувања на секои милион жители.

Македонија за 2017-та го завзема десетото место со нешто повеќе од 1.400 нововработени на милион жотели, или вкупно околу 2.800 нововработени во 2017, ако се земе во предвид дека земјата има два милиони жители.

Македонија е сепак единствена во Топ-10 што во 2017-та паднала во однос на вкупниот просек споредено со периодот 2012-2016-та. Во овој период се вработувале просечно по 2.650 годишно кај странските инвеститори при милион жотели, или вкупно по повеќе од 5.000 работници годишно. Безмалку преполовениот пад во 2017-та може да се објасни само со големите политички турбуленции и промени, особено што таа година имаше голем пад на меѓународни вложувања, за разлика од оваа година кога тие се рекордни во позитивна смисла.

Сите други девет земји имаат напредок, а на првото место убедливо е Србија со безмалку 3.000 нови вработувања на милион жители во 2017-та. Следуваат Литванија (2.600), БИХ (2.400), Словенија (2.050), Коста Рика (2.000), Ирска (1.950), Унгарија (1.750), Словачка (1.700) и Ботсвана (1.550).

Од земјите од 11 до 20 место, само Бахреин исто како и Македонија има пад во 2017 во однос на просекот од периодот 2012-2016. Послаби од Македонија се Летонија, Чешка, УАЕ, Естонија, Бахреин, Романија, Финска, Оман, Британија и Португалија. Сите се движат во рамките од 1.400 до 750 нови работни места лани врз основа на странски вложувања.

ИМБ има посебна пофалба за Балканот, кој е посебно издвоен како најуспешен и најатрактивен регион.

- На континуираните силни перформанси од страна на Србија и поширокопт Западен Балкан оваа мерка сведочи за растечкиот успех на регионот во привлекувањето странски инвестиции, цементирајќи ја својата позиција во глобалните синџири на вредности. Додека перформансите на одделни земји варираат од година во година, регионот како целина се соочува со одржливо високо ниво на интерес од странски инвеститори - се вели во извештајот.

Состаноците во Амазон, една од најголемите компании на светот, почнуваат со тишина. Поточно, почнуваат така што сите ги читаат белешките напишани на шест страници, како приказна, на тема поради која и се состанале.

За новите вработени, тоа е многу чудно почетно искуство, рекол основачот на компанијата Џеф Безос, бидејќи не се навикнале да седат во тишина со група раководители.

Како што истакнал, читањето на почеток на состанокот, сите го почнуваат со исти информации, а резултат е дека луѓето внатре во компанијата се навикнуваат на донесување одлуки како пишана приказна.

Тој објаснува дека целосни реченици е потешко да се напишаат бидејќи тие имаат глаголи, додека пасусите имаат теми. Како вели, не постои начин да се напише приказна на шест страници, доколку не се размислува јасно.

Во интерна е-маил порака на својот тим во 2004 година Безос му објаснил зошто “Power Point”  презентациите ќе бидат заменети со наративни белешки.

Наративната структура на добар меморандум допринесува за подобро размислување, подобро сфаќање на најважните ставки, но и начин на кој работите се поврзани, напишал Безос.

Според неговите зборови, “Power Point” презентациите отфрлаат било каква смисла за поврзување на идеи.

Се осигурал враотените да сфатат дека важен е начинот на комуникација а не пишувањето.

Безос објаснил дека тие белешки не е лесно да се напишат, дека најдобрите белешки се пишуваат во соработка со колега дури и по неколку денови.

Исто така смета дека на тој начин се „штеди“ време.

Раководителите често ги прекинуваат презентациите со поставување на прашања. Кога некој држи презентација тие поставуваат прашања и го прекинуваат говорникот, а одговорот можеби се наоѓа на некој од наредните слајдови. Кога ги чита белешките, ако на другата страна има прашање, го запишува, но можеби на пример, веќе на четвртата добива одговор, истакнува Безос.

Извор: BIZLife, Forbes

Последниот викенд од овој месец ќе ги поместиме стрелките на часовникот и ќе преминеме кон зимско сметање на времето. Но дали ова ќе биде за последен пат?

Европа донесе одлука да се укине програмата на времето, а Македонија го следи процесот на усвојување на предлог директивата и претстои усогласување на националното законодавство на РМ и определување на начинот на транспонирање на ЕУ директивата.

Предлогот на Бирото за метрологија, како што информираат од Министерството за економија, ќе биде доставен до Владата на одлучување, пренесува МИА.

- Во новата предлог директива за прекинување на сезонските промени на времето која се уште не е објавена во службениот весник на ЕК и Парламентот на ЕУ е наведено дека земјите членки треба да ја транспонираат до 1 април 2019 година и да се изјаснат за изор на стандардно време кое ќе се применува на национално ниво. Бирото за метрологија ги следи случувањата во однос на процесот на усвојување на директивата за прекинување на сезонските промени на времето. По усвојување на предлог-директивата, претстои усогласување на националното законодавство на Република Македонија и определување на начинот на транспонирање на горенаведената директива, а предлогот од страна на Бирото за метрологија ќе биде доставен до Владата на РМ на одлучување, наведуваат од Бирото за метрологија.

Европската комисија неодамна ја донесе одлуката за промена на стрелките на часовникот според која последното поместување на стрелките ќе се случи во октомври следната година. Според предлогот секоја членка на ЕУ до април 2019 година треба да одлучи дали ќе остане во зимско или летно сметање на времето. Последно задолжително поместување на времето на летно сметање ќе биде на 31 март 2019 година, а членките кои сакаат да се вратат на зимското сметање на времето би можело тоа да го направат уште еднаш на 27 октомври 2019 година.

Причина за покренување на иницијативата во европските земји, а укинување на промената на времето беа негативните последици по човековото здравје, земјоделството и безбедноста во сообраќајот. А спроведената анкета покажа дека 84 проценти или 4,6 милиони европејци не сакаат да им се поместуваат стрелките на часовникот.

За укинување на летното време веќе се изјаснети Литванија, Естонија, Летонија и Финска.

Промената на времето во западна Европа е воведено во почетокот на 1970 година со образложение дека со тоа се продолжува денот, се овозможува заштеда во потрошувачката на електрична енергија, се зголемена продуктивноста, го подобрува приспособувањето на луѓето и работниот ден се прави поефикасен.

Преминот од летно во зимско време првпат е забележано во 1916 година во земјите на северна Европа, а до сега е воведено во околу 70 држави, главно на северната хемисфера.

Во Македонија зимското и летното сметање на времето е воведено во 1996 година.

Колку пари би имале по завршувањето на работниот стаж ако целиот работен век наместо да уплаќате придонес за пензиско осигурување можевте парите да ги тргате настрана, на банкарска сметка? Иако, оваа опција е невозможна бидејќи не постои варијанта да се избегне уплатување на придонесите во Фондот за ПИОМ, сепак една ваква пресметка е добар показател за тоа кој губи, а кој добива со сегашниот пензиски систем и зошто е потребна финансиска инекција од државата за да се одржува неговата стабилност.

Моделот за исплата на нето плата е познат. Од бруто износот најпрво се одделува 18 отсто за Фондот за пензиско и инвалидско осигурување, па 7,3 отсто за здравствено осигурување, 1,2 отсто одат како придонеси за вработување и 0,5 отсто задополнителен придонес за задолжително осигурување во случај повреда или професионално заболување. На добиениот износ се пресметува 10 отсто персонален данок на доход. Остатокот е нето плата што се исплаќа на вработениот.

Еве едноставна пресметка ако нема обврска за задолжително пензиско осигурување и секој вработен да може да прави што сака со бруто платата, односно секој месец до крајот на работниот век на штедна книшка става еднаков износ на тој што треба да го уплатува во првиот и во вториот столб на пензиското осигурување.

Станува збор за месечен прилог од 6.358 денари (12 отсто за прв и 6 отсто за втор столб). Пресметката е направена врз основа на просечната бруто плата за јули 2018 година во износ од 35.322 денари и на годишно ниво овој износ изнесува 76.296 денари. За 30 години работен стаж просечен Македонец, според оваа пресметка, на име придонеси за пензија уплатува на државата севкупно 2.288.880 денари.

Ако претпоставиме дека ќе прима пензија 15 години, тогаш оваа сума поделена на 180 месеци дава месечна пензија од 12.716 денари. Овој износ е помал од просечната пензија во месец август оваа година од 14.146 денари. За да има просечна пензија е потроши вкупно 2.546.280 денари, односно ќе треба да зема пари и од другите, т.е. идните корисници на пензија.

Каква е пресметката ако просечниот работник парите ги штеди во банка наместо да ги дава во пензискиот фонд, односно секој месец износот од 6.358 денари да го става на орочено штедење со сложена каматна стапка од 2 отсто, односно на главнината секоја година да се додава каматата.

Под услов тоа да ги правел редовно, не пропуштајќи ниту еден месец во следните 30 години, по истекот на орочениот рок, просечниот Македонец на сметка ќе има 3.233.381 денари, значи 41 отсто повеќе од износот кој ќе го уплати во пензискиот фонд. Неговите просечни месечни примања за 15 години пензионерски стаж ќе изнесуваат 17.963 денари или 5.274 денари повеќе во споредба со пензијата што би ја примал од парите уплатени само од сопствените придонеси. Во споредба со просечната пензија, односно пензијата појачана со парите од другите корисници,  разликата е 3.817 денари или 27 отсто повеќе.

Намерата на овој текст не е да се поттикне укинување на задолжителното пензиско осигурување. Имено, многу тешко е да се контролира дека просечниот работник ќе уплаќа секој месец пари во банка, туку, рака на срце, многумина од нив ќе ги потрошат тие пари и на старост ќе станат социјални случаи. Затоа оваа пресметка е повеќе илустративна за да укаже на тоа како се трошат нашите придонеси и како би можеле да уживаме во поголеми пензии ако знаеме да се однесуваме одговорно со парите.