До крајот на оваа година, ќе се затвори последната ковачница на пари во Скандинавија, откако Данска реши да го следи примерот на Шведска и Норвешка. Данска одлучи да го следи трендот па така по потреба ќе ги ангажира Финците за производство.

Централната банка на Данска веќе го запре печатењето на банкноти. Тие станаа толку бескорисни за нив па така не мораат да да тражат произведувачи.

Додека некои држави допрва го отвараат патот кон општество без готовина, Скандинавија веќе е чекот напред.

Во Данска не се одрекуваат од готовина само поради борбата против криминалот, туку и заради комфор, додека продавниците сите до една преферираат пластика.

Тамошната влада дури им овозможува на трговците да одбијат плаќање во готово, а централната банка планира да направи и своја сопствена виртуелна валута.

Проектот VoiceUp започна со реализација на два од петте предвидени еднодневни настани низ Македонија – во Битола и Св.Николе. Преку 60 учесници од овие два града веќе имаа можност одблизу да се запознаат со целите и активностите на проектот и директно да се инволвираат во следните фази на VoiceUp. Проектот несомнено ќе ги поттикне сите учесници да ја изразат својата граѓанска свест во креативна форма и истата да биде промовирана преку најмоќните алатки денес – социјалните мрежи.

Учесниците во VoiceUp (млади од 18 до 35 години) активно ја проследија дневната агенда за моќта на социјалните медиуми во денешното општество, составена од три блока предавања, видео содржини и дискусија. Преку низа примери, фотографии и видео материјали кои се составен дел од нашето секојдневие, главниот предавач, сценарист и режисер Илија Пиперкоски, се обиде на најдобар можен начин на учесниците да им ја претстави моменталната реалност и позитивните ефекти од социјалните мрежи кои можат да се искористат. Дискусиите пак од друга страна, начнаа многу суштински и исклучително важни теми за сите нас, почнувајќи од загадувањето, зголемениот број на малигни и канцерогени болести, политички збиднувања како и локални настани и нивното одржување во помали средини.

Овие средби замислени во вид на пренос на знаење треба да им послужат на сите учесници да се стекнат со практични алатки кои ќе им помогнат во промоцијата на сопствените идеи. Учесниците имаат на располагање веб платформа на која ќе бидат промовирани нивните креативни дела, е-училница со туторијални видеа од различни области како фотографија, графички дизајн, аудио и видео, како и форум преку кој учесниците ќе бидат во постојана комуникација меѓу себе и со менторите, и на тој начин ќе можат да ги споделат и продлабочат своите искуства и знаења.

Во оваа фаза од проектот предвидени се уште три еднодневни средби во Скопје, Гостивар и Куманово. Веќе во четврток со почеток во 17 часот во центарот за дизајн и иновации Јавна Соба, VoiceUp ќе ја организира средбата со Скопјани, како последен настан за оваа 2016та година. Останатите два настани ќе бидат одржани кон крајот на јануари 2017та. Апликацијата за учесници е сè уште отворена и може да се најде на сајтот на VoiceUp www.voiceup.mk , како и на профилите на VoiceUp на социјалните медиуми.

Проектот VoiceUp е поддржан од УСАИД Македонија и се реализира во соработка со Меѓународниот Славјански Универзитет „Г. Р. Державин“, Еуро Колеџ – Куманово, Центарот на култура АСНОМ во Гостивар и бројни невладини организации од цела Македонија.

Со просечна плата  од ­ 61.511 долари годишно Луксембург е на врвот на топ десет земји каде што се земаат највисоки плати. Луксембург е најмалата држава во списокот ­ и по територија и по број на жители. Нејзината економија се базира на банкарскиот сфера и инвестициите.

На второ место на ранг листата се  САД каде што просечно годишно се заработува ­ 57.138 долари. САД се најголемата и најбогата економија во светот. Американците имаат најголем чист приход на светот, но немаат слободно време. Работната недела е од 44­ часа.

Во Швајцарија која е трета на ран листата, годишно просечно се заработува 57.082 долари. Економијата на оваа земја се базира на производството ­ фармацевтски производи, часовници, мерни инструменти и друго.

Четврта е Ирска каде што  годишниот просек на плата е  53.286 долари. Ирска е позната по квалитетот на живот и како една од најотворените економии на светот.

Петта земја е Норвешка. Таа има просечна плата од­ 51.718 долари годишно. Норвешка е богата со природни ресурси.

Зад неа е Австралија со просек од­ 51.148 долари годишно. Австралија е позната по висока минимална плата, која изнесува 17 долари на час. Тоа е највисоко ниво на минимална плата во целиот свет.

Холандија е седма. Просечната плата ­ изнесува 51.003 долари годишно. Холандија е една од најбогатите земји во светот по показател БДП по глава на жител. Тоа значи дека тука платите се високи.

Данска е на осмата позиција со просечна плата ­ од 49.589 долари годишно. Данска има силна и разновидна економија. Ова го објаснува високиот животен стандард. Како и другите скандинавски земи и тука има и повисоки даноци.

Канада е претпоследна држава во топ 10. Просечната плата ­ е 48.164 долари годишно. Канадската економија е една од најголемите во светот.

Просечната плата ­во Белгија е 48.093 долари годишно. Оваа земја има силна и разновидна економија и висока просечна плата во споредба со другите европски земји.  

Сигурни досега не сте слушнале дека берзата потекнува од античко време, ниту дека на почеток се тргувало на улиците, но и дека најстарата берза од модерно време се формирала во Белгија. Ова се само неколку од фактите кои се поврзуваат со берзата.

Прочитајте кои се десетте најинтересни факти:

Берзата потекнува од античко време. 
Иако финансиските пазари се сметаат за модерна творба, постојат докази дека со некои видови акции се тргувало уште во Римското царство. Во тоа време Цицерон велел дека акциите имаат многу висока цена, укажувајќи на инструментите со кои се тргувало, а чија вредност била директно поврзана со успехот на одредени организации (нешто слично на денешните фирми).

Американската берза на почетокот се викала „Курб“ (The Curb), што буквално значи дека првите трговци на берзата со своите тргувања почнале на улиците на Њујорк, и тоа седејќи покрај тротоарите.

Пред неколку години е прославена 224-годишнината на Њујоршката берза.
Повеќето луѓе знаат дека оваа берза постои многу долго, но малкумина од нив знаат дека Њујоршката берза постои повеќе од два века. Таа воедно е и најголемата берза на светот според пазарната капитализација на компании кои на неа тргуваат.

Многу е тешко да се котира на Њујоршката берза.
Имено, некоја компанија за да котира на најголемата берза на светот мора да има емитувани акции со вредност повеќе од 100 милиони долари и минимално остварена добивка од 10 милиони долари во последните три години. На сите други берзи е далеку полесно да котираат компаниите.

Шангајската берза е втора по големина берза во светот, според обемот на тргување, односно волуменот.
Имено, на оваа берза месечниот волумен изнесува 1.278 милијарди долари, додека на Њујоршката волуменот изнесува околу 1.520 милијарди долари.

„Ценовните балони“ на берзата се природна појава која се случува периодично.
Сите се сеќаваат на кризите на светските берзи, почнувајќи од најсвежата од 2008 година, преку технолошката од 2000 година, до оние од 1987 и 1929 година. Меѓутоа, покрај споменатите кризи кои датираат од „модерното време“, има кризи кои настанале и во 17 и во 18 век, а можеби најпозната од сите е „tulip mania“. Без разлика кога кризите се појавиле, за сите е заеднички т.н. „ценовен балон“, кој е настанат како директна последица на предолгата нерационалност меѓу инвеститорите, која порано или подоцна пазарот мора да го врати во рамнотежа.

Берзанските индекси претставуваат пакет акции со чија помош полесно се следи ценовното движење на цела група. 
Најпознат светски индекс е СиП 500 кој опфаќа пакет од 500 најпознати компании во САД. Почнувајќи од 1928 година до денес, овој индекс на инвеститорите им носел просечен годишен принос од дури 11,4 отсто. Тоа значи дека ако во 1928 година сте вложиле само 100 долари во индексот СиП 500, вашата заработка денеска би нараснала на енормни 360.000 долари.

Најстарата берза на светот во модерното време настанала во Белгија, во 1460 година.

Најголема цена која е платена за место во бокс на Њујоршката берза е 2.650.000 долари, додека најниската цена била 4.000 долари, во 1876 година. 

Првите тикери или ознаки на акции, а кои се неизбежен дел од тргувањето денеска, се користат уште од 1867 година.