Колку вредат моите пари во странство? Во која земја може да се помине евтин одмор? Каде се најевтини храната, алкохолот, цигарите или хотелите? Институтот ВСИ бараше одговори на овие прашања. Ги најде во Македонија.

Доколку Германец со просечни примања се одлучи да ја посети Македонија, едно негово евро би вредело двојно повеќе, покажува истражувањето на германскиот Институт за економски и социо-економски истражувања, ВСИ. Тоа му го овозможува разликата во цена на основните животни производи. Доколку се одлучи на „пакет аранжман“ во Македонија со многу цигари, алкохол и исхрана во ресторани, престојот би можел да го чини и до трипати поевтино во однос на трошоците во Германија. Со едно евро би можел да задоволи далеку повеќе потреби отколку во неговата земја, односно неговата куповна моќ би се зголемила за речиси 60 проценти. 

Институтот ВСИ спроведе истражување за трошоците за живот, одмор и патување и некои луксузни производи во 39 европски земји. Разликите во цените на меѓународно ниво се големи, а тоа е особено изразено на релација Запад-Исток во Европа.

Убедливо најскапа е Швајцарија чиј индекс на трошоци во просек е за 50 проценти поголем од останатите развиени западно-европски држави.

Како основа за истражувањето земени се четири држави: Германија, Велика Британија, Холандија и Австрија. За секоја од овие држави направено е поединечно истражување, при што просечните цени во тие земји се индексирани со индекс 100 како средна вредност и направена е анализа во четири категории: цена на трошоците за живот, цена на алкохолни пијалоци, на цигари, и на ресторани и хотели.

Македонија е убедливо на дното во првата категорија: трошоци за живот во однос на сите четири држави, но и на ниво на Европа.

Во Македонија најевтино

Па така, просечниот Германец за основните животни производи во Македонија би морал да издвои само 45,3 отсто од цената која истите би го чинеле во неговата држава.

Уште поевтино во Македонија би поминал просечен Британец, Австриец или Холанѓанец. Со оглед на повисоките цени кај нив во однос на Германија, нивниот индекс во однос на Македонија е уште повисок.

Во однос на Велика Британија- Македонија има најнизок индекс на трошоци од 42,3. Следуваат Бугарија (43), Албанија (45), Србија (45,3). Фунтата, како и еврото, во овие земји има повеќе од двојно поголема вредност поради ниската цена на производите и услугите.

Уште поголема е разликата во цената на цигарите. Иако за Македонија нема податоци во оваа табела, може да се претпостави дека цените не се многу различни од оние во Албанија, Србија или Црна Гора кои имаат индекс од околу 20. Па така кутија цигари просечниот Британец би го чинеле пет пати поевтино во Македонија или во некоја друга балканска држава, а алкохолот околу 50 проценти помалку. Германецот, пак, би заштедил далеку помалку, со оглед на тоа дека алкохолот е релативно поповолен и во Германија, но сепак би платил околу 25 проценти помала сума. Поголема е заштедата кај цигарите кои во балканските држави чинат речиси една третина помалку отколку во Германија.

И хотелското сместување е можност западноевропејците да заштедат доколку се одлучат да отпатуваат во некоја земја од источна или југоисточна Европа. Највисоки цени за хотелско сместување на континентот имаат Исланд, Норвешка и Швајцарија. Германецот во Македонија би платил само околу 41,8 отсто од она што едно ноќевање би го чинело во неговата земја, и четири пати поевтино отколку да одлучи да отпатува на северот на Европа, во Исланд или Норвешка. Истиот однос е и кај рестораните. Просечен Британец би платил повеќе од двојно помалку во ресторан во Македонија (која има индекс од 39,9), додека Германецот би заштедил околу 60 проценти од цената на оброкот која би ја платил во некој ресторан во татковината.

Разликите се релативно големи и со останатите источно-европски држави кои се членки на ЕУ. Па така, еден килограм ориз во Унгарија или Литванија (околу едно евро) чини двојно помалку отколку во Германија. Големи се разликите и во занаетчиските дејности. Машко потстрижување во Полска чини 4,1 евро, во Унгарија- 5,9 евра, додека во Словенија или Германија- речиси 15 евра. Во Македонија ќе ве потстрижат за 2-2,5 евра во просек.

Она што анализата на Институтот не го зема предвид е просечната плата во земјите кои се анализираат. Просечната нето плата во Германија е околу 2,200 евра, додека во Македонија- помалку од 400 евра месечно. Оттука, разликата во цените на основните животни производи од околу 60 проценти, не ја одразува разликата во платата, која е речиси шест пати повисока во Германија. 

Во истражувањето на ВСИ користени се податоците на Еуростат, кои ја потврдуваат сликата за Македонија како најевтина дестинација во Европа во однос на цените на храната, безалкохолните, алкохолните производи и цигарите. Единствено Турција има делумно повисоки цени од Македонија и тоа само во однос на гардеробата и обувките. 

Граѓани креираа онлајн петиција за воведување работно време од 7:00 до 15:00 часот. Петицијата е адресирана до Владата на Република Македонија и до релевантните министерства и институции и во неа граѓаните аргументираат зошто е подобро повторно да се врати старото работно време.

Поголема посветеност на работата – човековото тело и човековиот ум се поефикасни во утринските часови

Потребно е воведување на работно време од 7:00 до 15:00 часот затоа што тоа значи поголема посветеност на работата бидејќи човековото тело и човековиот ум се поефикасни во утринските часови.  Исто така, тоа значи поголема заштеда на електричната енергија (во лето за ладење, а во зима за греење), но и поголема посветеност на семејството, а посебно со цел поголема улога и одговорност во правилното воспитување на сопствените деца. Со воведување на работно време од 7:00 до 15:00 часот ќе има повеќе време за факултативни активности и хобија што ќе овозможат подобрување на општата здравствена состојба на вработените, како и паметно организирано време во текот на денот - нагласуваат граѓаните во петицијата.

Оваа петиција, посочуваат граѓаните, ќе биде доставена до Владата на Република Македонија, до Министерство за труд и социјална политика и до синдикатите на јавниот и приватниот сектор.

Новото работно време е контрапродуктивно

Прашањето за враќање на старото работно време во јавноста не се актуализира за првпат. Претходно и од Синдикатот на работниците од управата, правосудните органи и здруженијата на граѓани на Република Македонија – УПОЗ, истакнаа дека повторно ја реактивираат Иницијативата за промена на работното време, која претходно била расправана од страна на работната група формирана од Економско-социјалниот совет на РМ и за која се согласиле претставници на ресорните министерства, синдикатите и работодавачите.

Податоците од анкетата што ја направил УПОЗ за потребата од менување на работно време, како што велат од УПОЗ, покажуваат дека за над 75 проценти од испитаниците, кои биле опфатени со анкетата,  новото работно време е контрапродуктивно и поради тоа бараат негово менување.

Според УПОЗ, новото работно време е контрапродуктивно. Резултатите од анкетата, велат од УПОЗ, не беа изненадувачки. Работното време (и потребата од негова промена) и понатаму е на врвот на листата на барања на членовите на Синдикатот на УПОЗ.

Рамнотежа меѓу работата и приватниот живот

Во публикацијата „Пристојно работно време – Урамнотежување на потребите на работниците со барањата на работното место на Меѓународната организација на трудот“, на која упатува и Организацијата на работодавачи на Република Македонија, се вели дека пристојното работно време им помага на работниците да постигнат подобра рамнотежа меѓу работата и приватниот живот.

Со пристојното работно време истовремено се унапредува конкурентноста на претпријатијата. Бројот на работни часови е еден од најважните фактори во одредувањето дали нечија работа е компатибилна со семејните одговорности и погенерално со животот надвор од работа - се вели  во публикацијата.

Да се стави акцент врз важноста за флексибилноста на пазарот на трудот

Правото за користење флексибилно работно време, нагласуваат и од Институтот за економски истражувања и политики „Фајнанс тинк“, би овозможило да се балансираат различните интереси на работникот и работодавачот. Целта е да се стави акцент врз важноста за флексибилноста на пазарот на трудот и да се адаптираат работните часови и работното време соодветно со зголемувањето на разновидноста во начинот на живот и подемот на семејствата со двајца вработени родители.

Флексибилното работно време овозможува простор во работата врз основа на личните потреби за флексибилност на работникот. Во однос на жените, флексибилното работно време овозможува подобра адаптација помеѓу нивните одговорности кон работата и семејството. Флексибилното работно време треба се имплементира како нов член во Законот за работни односи - посочуваат од „Фајнанс тинк“.

Тестирањето на шестчасовниот работен ден во Шведска веројатно ќе пропадне, откако првите резултати покажаа дека трошоците се поголеми од придобивките.

Експериментот со шест работни часа дневно се спроведува во Гетеборг, каде на медицински сестри во старечки домови им беа скратени два часа работа, без да им се намали платата. Тие пријавиле дека чувствуваат поголемо задоволство од животот, сметаат дека се поздрави и нудат подобра нега на своите пациенти.

Прелиминарните резултати на тестирањето покажуваат дека сите планирани цели се постигнати, но градот морал да вработи дополнителни 17 медицински сестри, што ги чинело 12 милиони круни.

Градските власти решиле проектот да не биде траен, бидејќи стравуваат дека трошоците ќе излезат од контрола.

Премногу е скапо да се спроведе генерално намалување на работниот ден во разумна временска рамка -  вели Даниел Бернмар, локален левичарски политичар кој се залагал за промената.

Сепак, не се откажува од плановите на долг рок.

Јас лично верувам во помалку работни часови како долгорочно решение. Колку стануваме побогати, толку повеќе треба да искористиме од тоа богатство на други начини, место нови автомобили и се поголема консумација.

Иако јавниот сектор на Шведска се откажува од пилот проектот, стартап сцената размислува да го воведе ова како трајно решение.

На насловната страна на KARIERA.mk достапна е новата опција МОИ ОГЛАСИ. За да ја користите потребно е да сте најавени, а на страната ги гледате само огласите за вашите професии. Со ова заштедувате време при пребарувањето на работни позиции.

Друга нова опција која ја додадовме, е пребарување по градови, односно, од левата страна на KARIERA.mk се прикажани градовите во кои има активни огласи и колку се тие. Доколку кликнете на некој од нив ќе се прикажат.