Повеќе од 700 канадски лекари, меѓу кои 213 од општа пракса и 184 специјалисти, потпишаа отворено писмо во кое се противат на зголемувањето на нивните плати, што неодамна беше издејствувано од синдикатите.

Тие бараат парите предвидени за зголемувањето на нивните плати да се вратат во здравствениот систем, оценувајќи дека така ќе бидат многу подобро искористени.

Желба ни е да се задоволат потребите на нашите пациенти и да се насочат за експлоатираните и недоволно платени колеги, наведуваат лекарите во писмото.

Овие зголемувања се уште пошокантни, бидејќи нашите медицински сестри, службеници и други професионалци се соочуваат со многу тешки работни услови, додека нашите пациенти живеат со недостиг на пристап до потребните услуги поради драстични намалувања во последниве години и централизација на моќта во Министерството за здравје , се вели во писмото.

„Очигледно, единствено нешто што е имуно на кратење се нашите плати“, се жалат лекарите од Квебек во писмото кое беше потпишано минатата недела, но денеска објавено во канадските медиуми.

Според неодамна постигнатиот договор, околу 10.000 медицински специјалисти на Квебек ќе имаат зголемување на платата, во вкупна вредност од сегашните 4,7 милијарди долари на 5,4 милијарди долари во 2023 година, што претставува зголемување на платите од 1,4 отсто секоја година.

Податоците собрани од канадскиот Институт за здравствени информации покажуваат дека во просек, специјалистите во Квебек заработуваат 403.537 канадски долари годишно. 

Дека Македонија има најниска просечна плата споредено со другите земји во регионот е добро познат факт, а поради тоа голем број доброобразовани и стручни кадри од сите професии си ја бараат среќата од другата страна на границата.

Анализата на висината платите по занимања на словачкиот портал за вработување „Професиа" , а која ја пренесува Фактор, дава прецизна слика за тоа колку еден вработен во Македонија заработува помалку пари во споредба со вработен со исти квалификации во балканските земји (Србија, Хрватска и Босна и Херцеговина), централна Европа (Словачка, Чешка, Унгарија, Полска), балтичките држави (Естонија, Латвија и Литванија) и во Финска.

За потребите на овој текст избравме неколку професии, а профилот на вработениот е маж со високо обрзазование, со 6 -10 години работно искуство, без дополнителни финансиски и нефинансиски бенефиции покрај редовната плата (учество во добивка, К- 15, бонуси, обуки, паркинг место, додатоци за исхрана, службено возило...), не е на раководна позиција и не е одговорен за буџетот во фирмата. Податоците за македонските плати се земени од Државниот завод за статистика, додека за другите земји се добиени како просек од изјавите на анкетираните во анализата на порталот и во некои случаи се дадени во бруто износ.

Така, нето просечната плата на професор во средно училиште во Македонија во декември 2017 година изнесува 22.506 денари, а неговиот колега во Естонија има нето- плата од 55.449 денари, а во Словачка дури 101.096 денари бруто плата, значи со вклучени даноци и придонеси за здравствено и социјално осигурување. Ѕидар во земјава заработува чисти 23.178 денари, а во Хрватска 33.759 денари. Бруто- платата на истиот работник во Чешка е 51.314 денари, а во Словачка 51.467 денари. Вработен во производство на метали во Македонија месечно зема нето 20.752 денари, додека во Хрватска 35.656 денари, во Латвија 34.801 денари, а во Литванија 38.171 денари. Македонски библиотекар има нето- плата од 20.567 денари, додека работата со книги во Хрватска носи нето- плата од 44.011 денари, во Естонија 38.661 денар, а во Чешка 43.116 денари бруто.

Најдрастична разлика има кај платите на докторите. Просечната нето- докторска плата во земјава изнесува 27.246 денари, додека бруто платата во Чешка е 100.257 денари, во Финска 382.815 денари, а во Словачка 96.668. Слично е и со платите на медицинските сестри. Бруто платата во земјава е 25.000 денари, а во Чешка 53.362 денари, во Словачка 47.239 денари, а во Финска дури 153.359 денари.

ИТ секторот е единствен во кој имаме плати на исто ниво како и во земјите од анализата. Компјутерски програмер во Македонија има просечна нето- плата од 64.180 денари. Според анализата на „Професиа", ИТ систем администратор во Хрватска месечно заработува 55.306 денари, во Унгарија 64.232 денари, а во Литванија 63.721 денар.

Приоритетните упати создаваа голем хаос и заради тоа веќе е направена промена која наскоро ќе се имплементира, а таа се однесува на тоа дека повеќе нема да има општ приоритетен упат, туку ќе има приоритетен упат со точни дијагнози по области, изјави денеска министерот за здравство Венко Филипче по посетата на Клиниката за детски болести.

Филипче рече дека точно ќе се знае за каква дијагноза станува збор во соодветна област што навистина е итна, ќе се добие тој упат и тој пациент ќе мора да биде прегледан во рок од 24 часа таму каде што е упатен.

И покрај напорите за надминување на сите дискриминациони форми и напорите за отфрлање на сите стереотипи што постојат во општеството, за жал, одредени суптилни форми на стереотипи сѐ уште постојат, бавно се менуваат и тешко се отфрлаат. Еден од нив, кој со генерации наназад се провлекува и кој секојдневно го побиваме, е дека жените се лоши и небезбедни возачи.

По повод денот на жената, 8 март, Републичкиот совет за безбедност на сообраќајот на патиштата направи анализа на истражувањата и на анкетите на оваа тема, но и на она што покажуваат статистичките податоци.

На самиот почеток важно е да се потенцира дека, секоја поделба на возачите на машки и на женски  не е соодветна. Многу посоодветно е возачите да ги поделиме на одговорни и на неодговорни, без разлика на полот, возраста или на другите лични карактеристики. Позитивните и негативните примери и кај едните и кај другите се бројни, но интересно е да се види што покажува статистиката за тоа колку се безбедни жените и мажите во сообраќајот. 

Статистиката и фактите покажуваат дека жените се побезбедни возачи од мажите. Истражувањата на релевантни меѓународни организации, покажуваат дека мажите многу повеќе страдаат во сообраќајни незгоди во споредба со жените и многу често се предизвичкувачи на сообраќајни незгоди со сериозни фатални последици.

Според Светската здравствена организација, повеќе од 77% од смртните случаи во сообраќајот на патиштата се предизвикани од мажи, околу 72% од жртвите во сообраќајни незгоди се лица од машки пол, а според податоците на светските осигурителни компании, околу 80% од штетите направени во сообраќајниот систем се направени од мажи.

Младите машки лица многу повеќе предизвикуваат сообраќајни незгоди со тешки и со фатални последици во споредба со младите женски лица.

Една сообраќајна студија направена во Њујорк, покажува дека 80% од незгодите во кои загинати или тешко повредени се пешаци, се предизвикани од возачи од машки пол. Истражувањата на тамошните осигурителни компании, покажуваат дека веројатноста жените да предизвикаат сообраќајна незгода со сериозни последици, е помала во однос на машките возачи и токму затоа во наредниот период се очекува една нова тенденција на намалуваање на цените за осигурување за жените возачи.

Истражувањата покажуваат дека машките возачи прават повеќе сообраќајни прекршоци, отколку женските возачи. На пример, соодносот на санкционирани машки и женски возачи во САД е следен: за возење под одвлечено влијание е 3,09 спрема 1 во однос машки и женски возачи, користење безбедносни појаси - 3,08 спрема 1, брзо возење - 1,75 спрема 1 итн.

По однос на прашањето дали мажите или жените се побезбедни возачи, експертите велат дека жените се побезбедни и посмирени во сообраќајот, додека мажите се поагресивни и понестрпливи. Машките возачи имаат поголема самодоверба, склони се за преземање ризик и затоа поголема е веројатноста да направат грешки, односно машките возачи повеќе го потценуваат ризикот и опасноста во сообраќајот.

Анкетите и истражувањата покажуваат дека мажите, за разлика од жените, подобро се запознаени со опремата за безбедност во возилата. Мажите знаат дека постои електронска контрола на стабилноста која помага да се спречат незгоди со превртување на возилото, потоа мажите подобро се служат со помошниот алат, поприсебно се однесуваат во случај на сообраќајна незгода, подобро се снаоѓаат во мал простор со тешки маневри, побрзо паркираат итн. Токму ова создава лажна перцепција дека мажите се подобри и побезбедни возачи од жените.

Според РСБСП, во Република Македонија, во просек, околу 70 до 80% од жртвите во сообраќајни незгоди се од машкиот пол, а 20-30% од женскиот пол. Истражувањата, анализите и реалноста, покажуваат дека жените се многу внимателни возачи, одговорни се и се придржуваат кон сообраќајните правила и прописи. Брзото и агресивно однесуваање во сообраќајот, не е својствено за жените. Ретко може да се види жена да ги потценува последиците од управување моторно возило под дејство на алкохол. Анкетно истражување направено од РСБСП минатиот период, покажува дека 60% од жените-возачи во Република Македонија се убедени дека тие се подобри возачи од мажите, 88% од жените сметаат дека агресивното однесување во сообраќајот е карактеристично за мажите, 60 % сметаат дека мажите се неодговорни учесници во сообраќајот, 63 % сметаат дека мажите и жените се рамноправни учесници во сообраќајот, а 37% сметаат дека мажите се доминантни и не ги почитуваат жените како рамноправни учесници во сообраќајот. Најголемиот дел од жените сметаат дека мажите се агресивни и тоа сериозно им пречи и им влијае во сообраќајот.

Имајќи го предвид наведеното, РСБСП апелира до сите возачи да бидат внимателни и одговорни во сообраќајот, да ги почитуваат сообраќајните правила и прописи, да бидат дефанзивни учесници во сообраќајот, затоа што последиците се трагични, огромни и ненадоместливи,  независно од полот, возраста, националноста или која било друга индивидуална карактеристика на предизвикувачот на незгодата или на жртвата.