Самостојниот синдикат на клинички центар единствено за спроведување на најавената мерка од страна на Комисијата за заразни болести, гледа во бесплатните ПЦР тестови. Тие од самиот почеток на вакцинацијата се децидни дека треба сите медицински работници да се вакцинираат против Ковид – 19, но предложените мерки, според нив, се доста нејасни. 

Вчера, Претседателот на ССКЦ, д-р Горан Беговиќ во изјава за ТВ Телма, посочи дека прво се кажува дека вакцинацијата не е задолжителна, за да во исто време се бара вработениот ПЦР тестот сам да го наплати. Смета дека едното со другото е контрадикторно. 

Коректно би било тие брзи тестови, бар брзите тестови за ПЦР да бидат на трошок на здравственото осигурување, рече Беговиќ. 

Беговиќ тврди дека не може нешто да биде слободен избор ако во текот на месецот тоа претставува обврзувачки финансиски товар за вработениот, а за него спорна е и границата од само 45 -те дена природен имунитет за прележаните од коронавирус, што ги ослободуваат вработените од обврската за вакцинација или ПЦР тест. 

Во однос на имунитетот на оние што ја прележале болеста Ковид – 19, не би смеело тој имунитет да биде 45 дена, минимум би требало да биде шест месеци, доколку комисијата за заштита од заразни болести има други сознанија или препораки би требало, барем нас во стручната фела, да не извести и за тоа да ни ги соопшти тие сознанија и препораки, рече Беговиќ за Телма. 

Според Беговиќ, Комисијата за заразни болести треба да се произнесе и за тоа, дали луѓето со високо ниво т.е. титар на антиела по прележан коронавирус треба да се вакцинираат.

Извор: Телма

Многу е напишано за огромните промени во нашиот работен век во текот на изминатите две години, се разбира, од потребата и грижата за безбедноста. Во 2022 година, пандемијата е сè уште животен факт за многумина од нас. Сепак, фер е да се каже дека научивме да се прилагодуваме на новите модели на однесување и очекувања додека ја вршиме нашата работа. 

1. Хибридна работа

Кога станува збор за тоа каде работиме, ќе продолжат да постојат три главни модели – централизирани работни места, децентрализирани оддалечени организации и хибриден пристап „најдоброто од двата света“. Она што веројатно ќе се промени во 2022 година е дека поверојатно е дека ние, како работници, ќе имаме избор наместо да бидеме принудени да се усогласиме со кој било модел што вашата организација го избрала од потреба.

2. Работна сила зголемена со вештачка интелигенција

Светскиот економски форум предвидува дека вештачката интелигенција и автоматизацијата ќе доведат до отворање на 97 милиони нови работни места до 2025 година. Сепак, на луѓето кои работат на многу постоечки работни места, исто така, ќе им се менуваат улогите, бидејќи од нив се повеќе се очекува да ги зголемат сопствените способности со технологијата за вештачка интелигенција . Првично, оваа вештачка интелигенција првенствено ќе се користи за автоматизирање на повторливи елементи од нивните секојдневни улоги и ќе им овозможи на работниците да се фокусираат на области кои бараат повеќе човечки допир - креативност, имагинација, стратегија на високо ниво или емоционална интелигенција, на пример.

3. Издржлив кадар

Пред пандемијата, приоритет беше генерално да се ангажира персонал кој ќе создаде ефикасни организации. Средината и постпандемијата, акцентот цврсто се префрли во насока на отпорност. Додека вградениот вишок или преклопувањата во вештините можеше претходно да се сметаа за неефикасни, денес тоа се смета за разумна мерка на претпазливост.

4. Следење и анализа на вработените

Иако е контроверзно, истражувањата покажуваат дека работодавците сè повеќе инвестираат во технологија дизајнирана да го следи и следи однесувањето на нивните вработени со цел да се зголеми ефикасноста. Платформите како што е Aware кои им овозможуваат на бизнисите да го следат однесувањето преку е-пошта и алатките како што е Slack со цел да ја измерат продуктивноста, се сметаат за особено корисни од менаџерите кои ја надгледуваат работната сила од далечина. Се надоврзува на функционалноста создадена , кој ги следи движењата на персоналот околу физичките канцелариски блокови и може да се користи за следење, меѓу другото, колку често се прават паузи во бањата и кои работници поминуваат најмногу време зборувајќи. на другите за разлика од седењето на нивната работна станица.

Ќе се намалува рокот во кој јавниот сектор може да ги исплати обврските кои ги има кон приватниот сектор. Со Предлог-измените за Законот за финансиска дисциплина што ги подготви Министерството за финансии се предвидува постепено намалување на рокот на плаќање на обврските на субјектите од јавниот сектор чии сметки се во рамките на Трезорската сметка на Министерството за финансии од 60 дена на 30 дена и намалување на рокот на плаќање на обврските на субјектите од јавниот сектор чии сметки се во рамките на Трезорската сметка на Фондот за здравствено осигурување на Македонија од 90 дена на 60 дена.

Во Предлог текстот на законот, кој е објавен на ЕНЕР, се предлага започнувајќи од јануари 2023 година рокот за намирување на паричните обврски на субјектите од јавниот сектор чии сметки се во рамките на Трезорската сметка на Министерството за финансии да изнесува 50 дена, од јануари 2024 година 40 дена и од јануари 2025 година да изнесува 30 дена. Додека пак, рокот на плаќање на обврските на субјектите од јавниот сектор чии сметки се во рамките на Трезорската сметка на Фондот за здравствено осигурување на Македонија се предлага започнувајќи од јануари 2023 година рокот за намирување на паричните обврски на овие субјекти да изнесува 80 дена, од јануари 2024 година 70 дена и од јануари 2025 година да изнесува 60 дена.

Со измените се врши усогласување со роковите за исполнување на паричните обврски согласно Директивата за задоцнето плаќање.

Во актуелниот Закон за финансиска дисциплина е уредено дека во деловните трансакции меѓу субјект од јавниот сектор и економски оператор од приватниот сектор, кога субјектот од јавниот сектор се јавува како должник, не може да се договори рок за исполнување на паричните обврски подолг од 60 дена.

Исто така, е уредено дека во деловна трансакција кога Фондот за здравствено осигурување на Македонија и корисниците на средства од Фондот за здравствено осигурување на Македонија, јавните здравствени установи и Јавната установа од областа на здравството за потребите на јавните здравствени установи, универзитетските клиники, завод и ургентен центар се јавуваат како должници, не може да договорат рок за исполнување на паричната обврска подолг од 90 дена.

Законот за финансиска дисциплина е на сила од мај 2014 година и со него се обезбедува сигурна наплата на побарувањата и ја обезбедува ликвидноста на компаниите.

Со инвестициите во „Fab Labs“, покрај обуки и менторство ќе се обезбедат просторни и технички услови за производство на иновативни решенија, од фаза на идеја до фаза на прототип и тестирање, со можност за мало сериско производство.

Фондот за иновации и технолошки развој за прв пат инвестира во развој на иновациската инфраструктура преку три проекти на ЦИРКО, ФЕИТ и ИНО ТЕХ КЛУБ Штип, кои се избрани за кофинансирање во рамките на „Предизвик за воспоставување на лаборатории за производство FAB LABS – Младите создаваат”, со кој ќе се обезбеди пристап до современи технологии за средношколци и млади.

Иако првично предвидениот буџет изнесуваше 9 милиони денари, поради големиот број квалитетни проекти, ФИТР обезбеди дополнителни средства, со што финансирањето изнесува речиси 12 милиони денари, додека поддржаните институции ќе вложат околу 2,5 милиони денари сопствени средства.

„Со овој тип на активности ФИТР значително придонесува кон воспоставувањето на четворен хеликс систем кој подразбира блиска соработка помеѓу академската заедница, индустријата, граѓанскиот сектор и јавниот сектор. Оваа соработка треба да овозможи подобро искористување на иновациските потенцијали во сите општествени сегменти и подобри услови за младите да ги унапредуваат своите вештини и потенцијал“, прецизираше Коста Петров, директор на Фондот за иновации и технолошки развој.

Фондот претходно инвестираше во воспоставување на акцелератори кои исто така се иновациска инфраструктура, но се фокусираат на обезбедување менторство и инвестиции. Со инвестициите во „Fab Labs“, покрај обуки и менторство ќе се обезбедат просторни и технички услови за производство на иновативни решенија, од фаза на идеја до фаза на прототип и тестирање, со можност за мало сериско производство.

Центарот за истражувања, развој и континуирано образование (ЦИРКО) кој е основан од Машински факултет – Скопје (МФС) ќе ја воспостави „FabLab Skopje“, во која на располагање ќе бидат ставени дигиталните библиотеки на МФС, како и две други лаборатории каде се наоѓаат индустриските 3Д принтери, машините за обработка на полимери, обработка на метали и опремата за испитување на механички карактеристики. Примарна целна група ќе бидат средношколците, студентите и дипломираните млади лица, а како секундарна: професионалците-поединци, компаниите, дизајнерите и креативците, како и наставниците во средните училишта. Предвидена е физичка пристапност и за лица со попреченост во движењето, како и за лица со попреченост во слухот. Планирани се и посебни активности со кои ќе се промовираат техничките науки (STEM) кај женската популација од различни старосни групи.

„ФЕИТ ФабЛаб“ која ќе ја воспостави Факултетот за електротехника и информациски технологии-Скопје, ќе понуди основни и напредни курсеви и менторство во повеќе области како што се: моделирање за 3Д печатење и работа со 3Д печатач, практична електроника и вградливи микрокомпјутерски системи, слободен и отворен софтвер и други. Во рамките на лабораторијата ќе продолжат да се организираат: летна школа за дизајн на вградливи микрокомпјутерски системи, работилница „Технологија за тебе”, студентска програма Innovations in Smart Anything Everywhere – INNO-SAE, РобоМак – меѓународна работилница за роботика и вештачка интелигенција и летна школа за мултимедиски технологии.

Приходите кои ќе бидат обезбедени од средствата добиени преку експертската помош на кадарот на ФЕИТ, како и користењето на лабораторијата од страна на заинтересирани корисници од приватниот сектор кои лабораторијата ќе можат да ја користат како one-stop-shop за свои сопствени развојни и истражувачки потреби, ќе бидат вложени во понатамошниот развој и обезбедување на одржливост на лабораторијата.

Третиот поддржан проект „Inno Fab Lab“ ќе го спроведува ИНО ТЕХ КЛУБ Штип, со што ќе им се овозможи на педесетина креативни средношколци и студенти да се вклучат во работа на конкретни проекти кои ќе резултираат со развој на најмалку шест продукт-прототипи. Лабораторијата ќе биде лоцирана на Технолошко- металуршкиот факултет во Скопје а  тимовите ќе бидат составени од 6-8 млади луѓе, со главен предуслов најмалку 40% од членовите на тимот да бидат девојки. Во текот на четири месечното менторирање, во „Inno Fab Lab“ лабораторијата за производство, тимовите ќе имаат можност да ги надградат своите технички знаења и вештини, да стекнат искуство со тимска работа и да научат како да развијат идеја до продукт-прототип.

На Предизвикот кој беше отворен од 17 мај до 20 јули, 2021 година, пристигнаа голем број квалитетни предлог проекти кои не соодветствуваа во целост со моделот на Fab Labs, но ја демонстрираа потребата за сличен тип на инфраструктура во различни индустриски области каде младите ќе имаат можност да истражуваат и апликативно да ги применат своите знаења. Поради тоа ФИТР за наредната година планира поддршка која ќе овозможи воспоставување на слични лаборатории кои ќе овозможат пошироки технички услови за иновациски активности кај младите.

Линк од поддржаните проекти