Европската енергетска заедница и препорачува на Македонија евтината тарифа за струјата да ја воведе само за социјалните категории и за временски период од две години.

Директорот на Секретаријатот на енергетската заедница Јанез Копач, кој денеска имаше средба со членовите на собраниската Комисија за економски прашања, изјави дека деталите околу предлогот на македонската Влада за враќање на евтината тарифа за сите граѓани не му се познати, но оти исклучоци се можни само доколку тие се добро аргументирани, временски ограничени и направените трошоци при реализацијата да бидат платени од буџетот на државата.

Не знам точно каков е тој предлог. Слушнавме дека имало такво нешто во предизборната кампања, но деталите не ги знаеме. Исклучоци се можни, но мораат да бидат многу оправдани, консултирани со Секретаријатот, временски ограничени и направените трошоци да бидат платени од јавниот буџет, а не од други потрошувачи на електричната енергија, нагласи Копач.

Од Владата најавуваат дека предлогот за враќањето на евтината тарифа нема да биде во спротивност со регулативата на Европската унија и оти нема да претставува голем трошок за потрошувачите.

За ова прашање ќе разговарме и сметаме дека нема да биде спротивно со регулативата на Европската унија. Сигурно ќе соработуваме и во изработката на законот, којшто е во драфт верзија, и секако и ова прашање ќе биде регулирано. Се работи за неколку часа кога граѓаните ќе можат да ја користат евтината тарифа. Се работи за мало проширување кое ќе биде значително олеснување за сите граѓани, а најмногу за ранливите категории, изјави Зоран Шапуриќ, министер без ресор во Владата.

Според директорот на Секретаријатот на енергетската заедница, Македонија до пред пет – шест години била лидер во регионот во однос на реформите во енергетскиот сектор, но оти во последните години, како што посочи, ништо не се случувало на овој план. Сепак, Копач е оптимиста во однос на имплементацијата на реформите во енергетскиот сектор.

Се е подготвено. Нацрт-законот е готов, има политичка волја, а присутна е и волјата за реформи така што сум оптимиста во однос на ова, рече Копач, додавајќи дека двете прекршочни постапки што се водат против Македонија ќе бидат разгледани на министерскиот совет што најверојатно ќе се одржи во декември.

Сепак, вели Копач, може дотогаш ќе бидат спроведени реформи во Македонија така што тоа ќе биде беспредметно.

Негово лично согледување е дека приоритет во Македонија во однос на енергетскиот сектор треба да биде зајакнувањето на Министерството за економија со човечки ресурси кои имаат познавања од енергетиката бидејќи во моментот, според него, нема доволно административен капацитет во ова Министерство за да се справи со предизвиците.

Проблемот во Македонија којшто го видов е дека Министерството за економија има многу низок административен капацитет. Имаше многу луѓе кои имаа знаење и кои заминаа во пензија или го напуштија Министерството, така што Министерството е доста слабо во овој поглед. Ова е првиот приоритет за Македонија како држава, односно да го зајакне Министерството за економија со човечки ресурси кои имаат познавања во однос на енергетиката, вели Копач.

Москва ги продолжи мерките против Западот откако ЕУ го одобри продолжувањето на своите санкции.

Рускиот претседател Владимир Путин издаде декрет во петокот за продолжување на санкциите против ЕУ до 2018 година, во знак на одмазда за чекорите преземени од страна на Западот по воената интервенција на Кремљ во Украина.

Одлуката на Путин дојде истата недела во која ЕУ официјално го одобри шестмесечното продолжување на санкциите против Русија, што се воведе по нападот и анексијата на Крим и конфликтот во источниот дел на Украина во 2014 година.

Лидерите на ЕУ јасно ставија до знаење дека нема да ги укинат санкциите против Русија сѐ додека не се спроведе мировниот договор Минск 2, постигнат со посредство на лидерите на Франција и Германија, а е договорен од страна на Путин и украинскиот претседател Петро Порошенко.

Додека лидерите на ЕУ продолжуваат да се надеваат, има малку поттик за Русија или Украина да го спроведат мировниот договор Минск 2, оставајќи го конфликтот во источниот регион Донбас да крчка без знаци за крај.

Контра-санкциите на Русија го забранија увозот „на одредени видови на земјоделски производи, суровини и прехранбени производи со потекло од земји кои се одлучиле да воведат економски санкции против“ Русија, руски компании или поединци.

Путин прв наметна мерки во 2014 и 2015 година, како одговор на санкциите на Западот.

Кремљ тврди дека забраната на Европските прехранбени производи помогна да се поттикне домашното производство, но забраната исто така тргна многу популарни производи од полиците на супермаркетите и придонесе за инфлацијата и зголемување на инфлацијата и ги зголеми трошоците за живот.

Инвеститорот Ворен Бафет може да заработи 12 милијарди долари со еден свој договор, пишува „ Business Insider “.

Бафет инвестираше во „Bank of America“ 5 милијарди долари во 2011-та година само неколку години по светската економска криза и со нов извршен директор на чело.

Вчера Бафет најави дека има намера да превземе нов чекор со што ќе ги продаде 700-те милиони акции на банката кои ги купи по цена од 7.14 долари за готово или за околу 5 милијарди долари.

Акциите на „Bank of America“ се тргуваа вчера на ниво од 24.26 долари за готово, информира „CNBC“.

Само пред неколку дена банката го помина стрес тестот, на кој беа подложени државните банки и веднаш најави зголемување на дивидендата и планови за откуп на сопствени акции.

Квартална дивиденда се зголемува до 12 центи по акција, во споредба со 7,5 центи до овој момент, a во следните 12 месеци ќе бидат откупени акции во вредност 12,9 милијарди долари.

Дивидендите по обичните акции ќе му донесе нови 336 милиони долари на Бафет годишно, додека неговите приходи од дивидендите за привилегираните акции до овој момент изнесуваат 1,5 милијарди долари.

Бафет, кој по само два месеци ќе наполни 87 години денес поседува 76 милијарди долари, што го рангира на четвртата позиција меѓу богаташите во светот. Неговата компанија „Berkshire Hataway“ поседува голем удел и во „Goldman Sachs“, а освен тоа е и најголемиот акционер во „Wells Fargo“.

Во економската програма, СДСМ најави воведување прогресивен данок, наспроти досегашниот рамен данок, што беше политика на претходната власт. Владата на ВМРО-ДПМНЕ категорично беше против прогресивното оданочување бидејќи не отстапуваше од замислата земјата да се прикаже како рај за ниски даноци и тврдеше дека не сакаат им зададат удар врз џебот на граѓаните и компаниите.

Идејата за прогресивно оданочување СДСМ ја презентираше уште во 2015 со проектот „Визијата за Македонија“ кога најави дека планира воведување персонален данок на доход со две стапки, 10% и 18%. Побогатите наместо 10% како досега, да плаќаат 18%. Економистите со поделени ставови, професорот Ванчо Узунов смета дека прогресивното оданочување е добар потег за разбивање на јазот помеѓу богатите и сиромашните.(10.47-12.23)

Доколку јас како граѓанин земам плата, плус земам хонорари, плус имам акции и ми се исплаќа дивиденда или, пак, изнајмувам дуќан, сите овие приходи кога ќе се соберат прават сума над 1000 евра. За парите над оваа квота ќе треба да платам повисок данок, и тоа е в ред затоа што јас пак останувам побогат во однос на другите. Но, со тек на време овој данок е предвидено да ја врати средната класа. Многу е логично и нема потреба да се плашиме од него, доколку сме способни можеме да заработиме во нормални пазарни услови. Но, кога ќе го платам, ќе отворам четири очи каде власта ги троши моите пари, нема да дозволам нетранспарентност, скриени игри и лаги. За разлика од прогресивниот, рамен данок е феудален данок, уште од турско, кога сите плаќале десеток на султанот, смета Узунов.

Дел од експертите, пак, предупредуваат дека менувањето на даночната политика е сензитивно прашање и чекорите кон воведување нови начини на оданочување треба да бидат одмерени и во склад со економските текови во државата. Прогресивното оданочување, како што објаснува професорот Маријан Петрески, е карактеристично за развиените западно-европски држави, а најкарактеристичен е во Скандинавија каде што има неколку стапки. Но, според Петрески, помеѓу економиите на Македонија и скандинавските држави нема место за споредба.(10.50-12.10)

Доколку е крајно решение да се воведе овој начин на оданочување потребно е да се процени кога е моментот, во која фаза од развојот. Тука мислам да се размисли, дека е добро економијата да забревта, по цена ете условно речено да се зголеми нееднаквоста меѓу населението и кога има висок раст, висок БДП и тогаш да се воведе. Сметам дека една од анализите треба да се темели токму на овој факт. Се алудира во јавноста на прогресивните даноци во скандинавските земји, но сметам дека е сосема депласирана таа споредба. Тие се на друго ниво на економски развој, висок БДП, висока стапка на извоз и речиси да не постои сиромаштија. Затоа, доколку целиме да ја стигнеме Шведска, треба добро да го осмислиме патот по кој ќе се движиме.

Узунов смета дека прогресивното оданочување нема да влијае врз бизнисот и инвестициите во државата затоа што со него се оданочува приходот на поединецот, а не добивката на компанијата.(6.45-7.35)

Постојат два вида директни даноци, едниот е данок на добивка, другиот е персонален данок. Данокот на добивка го плаќаат правните лица и тој ќе си остане ист, односно 10% од добивката што ја остваруваат, како и досега. Ако фирмите откако ќе го платат овој данок имаат профит и решат да го реинвестираат, тогаш акционерите не добиваат ништо, приказната завршува тука. Но, доколку добивката ја поделат како дивиденда, таа веќе влегува во пријавата за персонален данок на доход и претставува основа за пресметка за оданочување.

Од друга страна, Петрески смета дека прогресивниот даночен систем може да предизвика бумеранг-ефект во економијата. Како пример го наведе ИТ секторот, каде што платите и приходите се повисоки. Според него, ова би можело да предизвика уште поголем одлив на мозоци, со тоа би стагнирал и овој сектор.(12.25

Во таа анализа на доходите треба да се види кои се тие најбогати слоеви и како би се зафаќало од нив. Дали тие нивни доходи се резултат на рамниот данок или на нешто друго. Но, за потсетување, СДСМ во ‘Вистината за Македонија’ објави дека одредени луѓе се богателе не поради даноците туку влијаеле други фактори. Треба се внимава и на границата на прагот на оданочување затоа што мора да се води сметка за бихевиоралниот одговор на луѓето што ќе бидат оданочени. Во ИТ-секторот и здравството вработените примаат највисоки плати, односно над 1000 евра. Повисокото оданочување на тие луѓе може да резултира со нов одлив, односно иселување од државата. Затоа што од овие сектори може многу лесно да најдат работа во Германија и други западно-европски држави, додава професорот Петрески.

Од балканските држави рамен данок имаат Бугарија, Романија и Србија. Додека Словенија и Хрватска имаат прогресивни даноци. Во Европа рамни даноци плаќаат Унгарија, Литванија, Естонија и Летонија.

Инаку, рамниот данок во Македонија беше воведен во 2008 година кога даночните стапки на данокот на доход и персонален данок од 24%, 18% и 15% беа израмнети на 10%.

Извор - Makfax