На Балканот, вклучително и во Македонија, во последните десет години има голем недостиг од занаетчии, но недостигаат и возачи, водоинсталатери, електричари, металопреработувачи, готвачи.

Како што пишуваат медиумите во соседна Србија, за некои работни места во земајта, работодавачите даваат месечни плати од 1.000 до дури 3.000 евра!

Огромната побарувачка за одредени професии, а од друга страна и недостигот на работна сила, предизвикаа значителни поместувања на пазарот на трудот, велат експертите.

Милош Турински од Инфостуд за Курир вели дека гледајќи ја структурата на огласите за вработување во овој период, најмногу се огласуваат позициите во областа на трговијата, ИТ, машинството, администрацијата и угостителството.

- Најмногу можности да се вработат имаа продавачите, возачите, магацинските работници, административните работници и трговските луѓе. Од година во година има се поголем недостиг на работна сила, а имаме се помалку занаетчии, возачи, готвачи, фризери, козметичари, ресторани, автомеханичари и градежни работници.

Платите за овие позиции се движеле од минимални до неколку илјади евра, иако тоа изгледа неверојатно. Максималните плати што се огласуваат за продавачите се 250.000 динари, а за трговските работници 350.000 динари - објаснува Турински и додава:

Така, на пример, највисоката плата што се нуди за позицијата готвач во Белград е најмногу 350.000 динари. Плата од 1.000 евра т.е. Месарите и металопреработувачите можат да заработат 120.000 динари, фризерите и козметичарите до 150.000 динари, додека пекарите и автомеханичарите до 200.000 динари. Што се однесува до келнерите, во главниот град заработуваат околу 3.000 динари дневно плус бакшиш, но во денешно време ги имаме се помалку бидејќи тие одат на работа за сезоната, каде што им се нуди бесплатно сместување и храна, плус заработка.

За појаснување, во македонски денари, платите би биле групо половина сума, поточно 250 илјади динари, се 125 илјди денари месечна плата. Додека пак 350 илјади динари се 175 илјади денари. 

Соговорникот на Курир.рс вели дека недостигот е најзабележителен кај занаетчиските занимања, а работодавачите најтешко наоѓале работници во овие области.

Магацински работници се нудат најмногу 150.000, административни работници 180.000, додека на професионалните возачи во патниот товарен транспорт се нудат до 250.000, каде што работодавачите обезбедуваат добри услови бидејќи се знае дека нашите возачи одат преку повисоки плати, а ни недостасуваат 15.000 од нив. Но, не само Србија бележи недостиг од работници, туку оваа слика е присутна и во Европа.

Кај нас тоа што недостасува на Запад само се копира. Сегашната генерација не се запишува во трговските училишта затоа што сака да се занимава со други работи, а не е доволно запознаена дека занаетите се всушност ветувачки работни места кои можат да обезбедат постојана работа и добра заработувачка по завршувањето на средното образование.

Сепак, економистот Александар Стевановиќ вели дека со сегашните плати за суштински мануелни нискоквалификувани работни места, најдобро што можеме да направиме е да увезуваме странци, што вообичаено го правиме.

Дефицитни работни места во соседна Србија и приходи

• Занимање       Плата
• Готвач              350.000
• Возач               250.000
• Електричар     240.000
• Водоводџија    240.000
• Автомеханичар 200.000
• Бејкер              200.000
• Магационер    180.000
• Фризер и козметичар 150.000
• Метален струг 120.000
• Месар               120.000
• * Износите се во српски динари

Министерката за труд и социјална политика, Јованка Тренчевска во Дневникот на Сител Телевизија зборуваше за усогласувањето на пензиите и нивниот раст, состојбата на пензискиот систем, прашањето за минималната пензија и други актуелни прашања во врска со пензиите.

Министерката во врска со денешниот протест на пензионерите истакна дека министерството е отворено е дека секој граѓанин може да се обрати и достави барања до него, како што беше и средбата денеска со претставниците на Иницијативниот одбор на пензионери на Македонија во просториите на министерството.

Во врска со линеарното зголемување од 3500 денари на сите пензионери што претставува 220 милиони евра годишно, министерката посочи дека ваквото зголемување ќе ја стави под прашање  стабилноста на фондот.

Не е праведно некој кој работел 30-40 години и исто толку години придонесувал во фондот, да се изедначува со некој кој работел 15 години, рече Тренчевска.

Таа се осврна на новата методологија која во 2022 година беше усвоена и претставува усогласување со трошоците за живот и просечната плата. Воедно истакна дека методологијата е најреалниот показател за пораст на пензиите. Системско решение со кое пензиите растат на долг рок.

Министерката посочи дека во 2022 година за месеците март, април и мај сите 330.000 пензионери добија финансиска помош од 3000 денари, исто така пензионерите со ниски пензии беа дел од пакетот финансиска поддршка за ранливи категории и им беа исплатени 3000 и 6000 денари во зависност од висината на пензијата.

За само една година и 8 месеци од овој владин состав пензиите пораснаа за 24 отсто. Минималната пензија беше 9000 денари денес е 12.500 денари, тоа е зголемување за 3500 денари. Воспоставивме систем, и кога ја донесовме новата методологија сите беа задоволни. Јасно е кој стои зад организацијата, рече Тренчевска.

Министерката посочи дека се прават напори да се внесат што повеќе лекарства на позитивната листа , а со тоа и се намали издатокот за лекови на пензионерите.

Тренчевска се осврна и на пензискиот систем и дефицитот кој претходно беше направен.

Со добри политики се намалува овој дефицит. Секое едно нереално покачување на пензиите ќе го дестабилизира пензискиот систем. Мора да се води сметка секој пензионер секој месец да добива пензија. И да нема инфлација, ќе има пораст на пензиите согласно порастот на просечната плата, истакна Тренчевска.

Министерката порача дека барањата ќе бидат разгледани и дека заедно со Сојузот на пензионери ќе се разговара за сите отворени  прашања. Бидејќи не се работи за популизам , туку треба да се размислува на системски решенија на долг рок. 

Ново покачување е евидентирано во маркетите кај млечните производи. Ако пред една недела можеше да се забележи поскапување кај сирењето, кашкавалот од 30-40 денери, оваа седмица почна со повисоки цени до 10-15 денари на истите производи во зависност од производителот.

Според трговците поскапувањето на млечните производи ќе изнесуваат од 5 до 30 денари на секој млечен производ. Покрај основното поскапување, во новата цена на производите ќе се додаде и маржата која од 1 јули годинава веќе не е замрзната, но и ДДВ-то од 5 проценти.

Така јогуртот кој во одредени маркети до вчера чинеше 72 денари, утрово се продава за 75 денари. Кислото млеко од 30 скокна на 32 денари… Јогуртите кои имаа цена од околу 80 денари пред покачувањето сега се нудат за околу 90 денари, во зависност од производителот и маркетот каде го набавувате.

Кравјиот кашкавал кој досега чинеше околу 500 денари сега ќе чини до 600 денари. Еден килограм овчи кашкавал ќе се продава за околу 900 денари, мешаниот за околу 700 денари, кравјото сирење ќе добие цена околу 400 денари, овчото сирење ќе се продава за повеќе од 500 денари. 

Ако размислувате да го промовирате вашиот бизнис или да комуницирате со вашите клиенти, тогаш ви треба стратегија за односи со јавноста. Стратегијата за односи со јавноста ќе ви помогне да ја насочите вашата комуникација кон вистинската публика и вистинските публикации во вистинско време.

Еве неколку причини зошто ви е потребна ПР стратегија.

• Најдете ја вашата целна публика

Кога креирате ПР стратегија, размислете за целната публика која сакате да ја добие вашата порака. Ова е важен чекор за да се осигурате дека вашата порака ќе има најголемо влијание. Без да ја пронајдете вашата целна публика, вашата порака нема да биде примена од вистинските луѓе и вашите ПР активности нема да бидат многу успешни.

• Најдете ги вашите клучни пораки 

Еден од првите чекори за креирање ПР стратегија е да ги креирате вашите клучни пораки. Клучните пораки се основните точки што сакате вашата целна публика да ги слушне и разбере преку вашите ПР активности.

• Фокусирајте се на вистинските медиуми

Откако ќе ја одредите вашата целна публика и вашите клучни пораки, сега можете да размислите за тоа со кои публикации и новинари треба да контактирате. Најдобрите публикации се оние што ги чита вашата целна публика. 

• Одредете ја вашата цел

Важно е секогаш да имате цел за вашите ПР активности. Со одредување на вашата цел ќе имате јасна цел за вашата ПР стратегија и ќе го максимизирате успехот на вашите ПР активности. На пример, вашата цел може да биде да постигнете зголемување од 25 проценти во продажбата за производот X за три месеци.

• Подобра комуникација

Кога имате ПР стратегија ќе биде полесно да ги пренесете вашите цели и активности. На пример, можете да му кажете на вашиот клиент што точно ќе правите за него и кога.