Можен ли е попис без етничка графа и без графа за јазик што се зборува во домаќинството? Македонските граѓани ќе се пребројуваат за отприлика една година, но останува отворено прашањето како ќе се изведе тоа со оглед на новините кои досега не биле пракса и кои се нејасни за експертската, но и за целокупната јавност.

Во исто време, најмногу реагираат помалите етнички заедници кои стравуваат од нивна целосна асимилација.

Првиот човек на Државниот завод за статистика Атанас Симовски смета дека подобро е да нема никакви информации за етничката припадност на населението, отколку да се дадат неточни информации и погрешна слика за етникумите.

Политичките структури, сакајќи да направат дисбаланс, односно поинаква етничка структура во државата, се обидуваат да влијаат врз пописот за да добиеме нерелевантни податоци, односно неточни, погрешни податоци. Со 28-годишно искуство ви велам дека е подобро да немаме никакви информации отколку тие да бидат погрешни, изјави Симовски неодамна во интервју во врска со пописот, што според најавите ќе се одржи во 2020 година.

Познавачите велат дека за успешен попис неопходно е да се спроведат ефикасни реформи во администрацијата, да се зголеми капацитетот на институциите, да се забрза реализацијата на капиталните инвестиции, да не се носат закони без консултација на бизнисот.

Професорката Тања Каракамишева предупредува дека попис без етничка припадност ќе биде признание дека во земјава повеќе не постои мултикултурализмот.

Попис без етничка припадност е како регистрација на возило без возило. Невозможно е со закон да се избрише самоидентификацијата на секој човек која пак е клучен елемент за идентитетот на секого од нас. Бришењето на етничката припадност од графата на попис значи и директно бришење на Охридскиот рамковен договор, но и на целата операција на вработувања и стекнување на одредени права по етнички клуч изминативе децении. Бришењето на етничката припадност од графата на попис на населението го урива и мултикултурализмот, односно се признава дека тој повеќе не постои во земјата, вели професорката Каракамишева во изјава за весникот ВЕЧЕР.

Во сите досегашни пописи постоело прашањето за етничка припадност и тоа е слободно изјаснување на граѓанинот согласно Устав, посочува Дончо Герасимовски, поранешен директор на ДЗС.

Овие етно-културолошки карактеристики спаѓаат етничката припадност која е споредбен белег, потоа е религиозната припадност која е споредбен белег и јазикот односно мајчиниот јазик кој исто така е споредбен белег. Затоа во препораките има главни споредбени изведени белези. Потребите се или препораките секогаш велат задолжително да се применуваат меѓународните стандарди, регионалните, а треба да се имаат предвид и локалните. Тоа што значи доколку државата има потреба за било која карактеристика или белег внатре бидејќи податоците се добиваат од белезите кои ќе бидат наведени во прашалникот, во образецот или онака кој ќе оди сега како апликација за внесувањето на податоците по електронски пат. Тоа значи тие сите податоци ќе се прибираат во тие белези, потенцираше Герасимовски пред две недели во телевизиско интервју.

Според Предлог-законот за попис се предвидува македонските работници кои во периодот од 15 март до 31 март 2020 година ќе се најдат надвор од земјата да можат да се попишат сами на посебна апликација што ќе биде достапна на интернет страницата на Заводот за статистика.

Пописот ќе се спроведе од 1 до 21 април 2020 година, а се предвидува за лицата што ќе бидат опфатени со пописот да се обезбедат податоци за географски, демографски, економски, образовни, миграциски, културолошки карактеристики и инвалидитет, односно функционална попреченост.

Според првичните проценки, пописот на населението и домаќинствата ќе чини повеќе од 8,5 милиони евра.

Вработени во компанијата Турија од Бихаќ, БиХ, го изненадија својот колега Сеад Хоџиќ и му поклонија автомобил Фиат Пунто.

Сопственикот на фирмата, Мухамед Селимовиќ, откри дека неговите работници спонтано дошле до оваа идеја и дека сите донирале пари за овој великодушен подарок.

-Сеад се вработи пред една година и тој навистина е вредно и златно момче. Пред еден месец го положи возачкиот испит, но проблемот е во тоа што нема автомобил и постојано се мачи да дојде на работа бидејќи не живее толку блиску, изјави Селимовиќ.

Тој додаде дека Сеад доаѓа од големо семејство со понизок животен стандард и дека неговата плата им е единствениот извор на приход.

-Да, автомобилот навистина е половен, но е во многу добра состојба и се надевам дека долго време ќе го служи, заклучи Селимовиќ.

Сеада Хоџиќ беше изненаден од овој гест на неговите колеги.

-Кога дојдов на работа, ме дочека целиот колектив и на почетокот не знаев за што станува збор. Морав да одам со затворени очи и кога ги отворив, имав што да видам. Ова е најдобриот новогодишен подарок што можев да го добијам, па дури беше врзан и со црвена панделка, вели тој.

На зелените пазари  не смее да се продава ништо што нема прехранбена намена. Значи, облека, обувки, текстил и сите непрехранбени производи.

Исто така, оние кои продаваат зад тезгите мора да имаат лиценца, а неа не може да ја добијат вработени и пензионери.

Оваа нова законска регулатива беше донесена пред шест месеци и стапи на сила од првиот ден на 2019 година, а колку таа ќе се применува ќе видиме од резултатите на инспекциите, каде пазарните инспектори ќе бараат лиценци за работа.

За продавање без лиценца, немање документи за потекло на производот, предвидени се глоби од 150 до 2.000 евра.

Граѓаните кои до 31 декември не се регистрираа во системот на Управата за јавни приходи за персонален данок, ќе може тоа да го направат и утре и наредните денови.

Од Управата велат дека не им е целта да казнуваат, па нема да вратат ниту еден граѓанин кој сака да се регистрира, но не се пријавил на време. Даночниците ќе се обидат да стапат во контакт и со тие кои воопшто не покажале интерес.

До утрината на 31.12 се регистрирани над 650.000 граѓани, но конечната бројка ќе се знае утре. Задоволни сме од одзивот на граѓаните, тој е речиси 100 процентен. Системот е отворен и секој кој го пропуштил рокот ќе може и од утре да ја донесе пријавата во УЈП. - велат од УЈП

Според првичната информација во електронскиот систем требаше да се регистрираат околу 920.000 граѓани. Но, УЈП од обврската ги ослободи пензионерите кои земаат само пензија од државниот ПИОМ. Останатите пензионери пак кои имаат дополнителни приходи или странски пензии требаше да отворат мејл и да се регистрираат во УЈП.

Раководството на Управата тврди дека нема казни за тие кои нема да се пријават, но ризикуваат да бидат третирани како даночни затајувачи за што се предвидени казни од 100 до 200 евра.

Ова е првата година кога граѓаните нема да одат на шалтерите на УЈП туку до крајот на април ќе добијат пополнета годишна даночна пријава на мејл адресите. Обврската ќе биде само да ја потврдат или корегираат доколку податоците не се точни. А доколку тоа не го направат до крајот на мај УЈП ќе ја смета таа Годишна даночна пријава за потврдена.