Прогресивниот синдикат за образование (ПСО), член на Сојузот на синдикатите на Македонија, бара од Министерството за образование и наука да дозволи наставниците на наставнички совети да може да одлучат дали наставата да ја организираат со физичко присуство или онлајн во периодот од 1 декември 2021 до 31 март 2022 година.

Барањето го образложува со актуелните услови – сезона на грипови и влошување на состојбата со панде*ијата, како и поради енергетската криза во државава.

Доколку состојбите со панде*ијата се подобрат, учениците би можеле во последното тримесечие да се вратат во училишните клупи и со успех да ја завршат учебната 2021/2022 година. Покрај здравствена заштита, овие измени ќе овозможат и заштеда на енергија, како и помало загадување од училиштата што се затоплуваат со други горива, наведува ПСО во барањето до МОН.

Во соопштението, потпишано од претседателот на овој синдикат, Влатко Секулоски, се бара и итно решавање на статусот на околу 4000 вработени во образованието кои  работат со договори на определно време.

Покрај ветувањата, освен вработените во стручните служби и техничкиот персонал во училиштата, кои може веднаш да бидат вработени на неопределно време, но не и наставниците. Се залагаме и препорачуваме оваа неправда итно да се исправи. Изненадени сме што засега единствениот репрезентативен синдикат во образованието е индиферентен кон претстојните предизвици на образовниот систем и наставниот кадар, наведува Прогресивниот синдикат за образование.

Сојузот на синдикатите на Македонија реагира на изјавата на министерот за здравство Венко Филипче за тестирање на неимунизираните вработени во јавниот сектор и тоа на нивен трошок, како и на истоветниот предлог на Стопанската комора на Македонија за вработените во приватниот сектор.

Оттаму велат дека се залагаат за поголема информираност на вработените за научните сознанија , предност и бенефит од имунизацијата со целосно почитување на правото на секој човек самостојно да одлучува за своето здравје.

Во оваа насока укажуваме на препораката на Парламентарното собрание на Советот на Европа во која е недвосмислено наведено дека никој не може да биде дискриминиран затоа што не е имунизиран. Дополнително во Резулицијата 2361 од 28 јануари 2021 година во членот 731 се вели: ′′Осигурајте се дека граѓаните се информирани дека вакцинацијата не е задолжителна и дека никој не е под политички, социјален или друг притисок за да се имунизира ако тој или таа не сака лично да го стори тоа′′.

Имунизацијата треба и мора да биде резултат на личната определба на работниците и граѓаните и истата не може и не смее да се спроведува со уцени или присила. Процесот на имунизација не смее да се спроведува на штета на елементарните права на граѓаните гарантирани со Уставот, меѓународните конвенции и закони и против вољата на поединецот.

Некогаш во текот на вашето работење може да се најдете во ситуација да треба да управувате со манипулатор. Манипулацијата доаѓа во многу различни форми на работното место и ако не се управува или одвраќа, може да создаде многу токсична работна средина.

1. Разјаснете го нивото

Одредени однесувања што може да изгледаат како безопасни за некои,но може да бидат штетни за други. На пример, еден вработен може да избере да игнорира „загрозена“ забелешка, но друг може да ја земе при срце и да размислува за неа до точка каде што ќе предизвика тимски раскол.

2. Поставувајте директни прашања

Кога работите со манипулатор, може да има многу обвинувања. Ова само го става манипулаторот во одбрана и може да го зголеми несаканото однесување. Доверливиот и почитуван дијалог со употреба на отворени прашања е најдобриот начин да се извадат проблемите на површина.

3. Имајте емпатија

 Запомнете, манипулаторите често работат од место на страв. Тие не би се однесувале на таков начин освен ако не се исплашени од нешто. Ова веројатно може да биде чувство на несигурност за перформансите или статусот. Обидете се да употребите малку сочувство. Не возвраќајте со негативности; наместо тоа, разберете дека во моментот се загрижени и се чувствуваат непријатно во сопствената кожа. Во зависност од ситуацијата, дајте им време и простор — па дури и безбедносна мрежа, вклучувајќи ја вашата способост за слушање.

Стопанската комора на Северна Македонија бара да се воведе задолжителната вакцинација и во приватниот сектор. 

Според бизнисот, само така ќе се постигнат колективни резултати во борбата со вирусот, но и ќе се овозможи континуитет на деловните процеси.

Потпретседателката на Комората, Анета Трајковска, денеска информираше дека ова барање во вид на иницијатива, е веќе доставено до Владата.

Ја поддржуваме задолжителната вакцијација во јавниот сектор, посебно во здравството, но сметаме дека вакцинацијата треба да биде задолжителна и во приватниот сектор, како што прават повеќето европски земји, повикувајќи се на правото на работникот за заштита при работа. Мора заеднички да работиме на подигнување на степенот на имунизација, што е неопходно да се постигне во пократок временски период за да се спречат мутациите на вирусот. Затоа предлагаме мерката да стапи на сила што поитно, но да се даде период за можност невакцинираните лица кои се во работен однос да се вакцинираат, рече Трајковска на прес-конференцијата.

Како што нагласи Трајковска, во иницијативата се бара вработените да бидат вакцинирани против КОВИД, да имаат потврда дека го прележале вирусот или да се тестираат и за тоа, кога ќе доаѓаат на работа, да приложуваат соодветен сертификат. Притоа, работодавачот мора да води соодветна евиденција.

Вработените треба да поседуваат и да приложат на увид сертификат/потврда за извршена имунизација против КОВИД (за примени најмалку две дози вакцина), како и сертификат/потврда за прележан КОВИД во последните шест месеци, сметајќи од денот на оздравувањето. За вработените кои не се вакцинирани или го немаат прележано вирусот да се предвиди воведување задолжително тестирање најмалку еднаш неделно со брзи антигенски тестови со само-тестирање или во државни или приватни дијагностички центри, како ќе одлучи работодавачот. Доколку работодавачот се одлучи за само-тестирање, тоа да се изведува во работните простории, а работодавачот да го одреди местото и времето на само-тестирање. Работодавачот треба да води евиденција на евидентен лист кој мора да го содржи датумот на тестот, резултатот од тестот (позитивен, негативен) и потпис на работникот, објасни Трајковска.

Според неа, доколку работодавачот се одлучи за правење антигентски тест во дијагностичките центри, работникот ќе треба да приложи резултат издаден од лабораторијата каде што тој е направен, а трошокот за тестирање со брзи антигенски тестови да биде на товар на работникот. 

За да нема дилеми во примената, се предлага Одлуката да се дополни и со тоа дека непочитувањето на пропишаната мерка за задолжително тестирање во случај кога вработеното лице не е вакцинирано или нема прележан ковид во последните шест месеци, претставува повреда на прописите за безбедност и заштита при работа, за што работодавачот применува мерки во согласност со прописите што ги регулираат работните односи (ЗРО и колективните договори), по примерот на Словенија, вели Трајковска.

Од комората имаат уште еден предлог, со цел да не се предизвикаат зголемени финансиски трошоци за работниците, особено поради ризикот да се зголемат цените на антигентските тестови во услови на зголемена побарувачка.

Всушност, од комората предлагаат Владата, согласно Законот за трговија, да донесе одлука со која ќе ја определи највисоката цена, односно набавна или увозна цена со оглед дека нема домашно производство, зголемена за разумна маржа, за овој вид на тестови.